Abstract:
اهمیت ژئوپلیتیکی، ژئواستراتژیکی و ژئواکونومیکی سوریه، این کشور را مورد توجه قدرتهای منطقهای و فرامنطقهای قرار داده است. موقعیت استراتژیک سوریه از لحاظ پرستیژ در جبهه مقاومت، مسائل امنیت ملی، رقابت در قدرت منطقهای و توسعه نفوذ در غرب آسیا مورد توجه این ج.ا.ایران و عربستان سعودی بوده به گونهای که بحران سوریه در پی بیداری اسلامی به میدان رقابت این دو کشور تبدیل شده است. با توجه به اینکه روابط دو کشور ج.ا.ایران و عربستان در مسائل منطقهای تاثیرگذار میباشد و نوع رابطه این دو کشور در حل یا تداوم بحرانهای خاورمیانه (غرب آسیا) تاثیر خواهد داشت؛ ضرورت دارد به آن پرداخته شود. این مقاله با شیوه توصیفی- تحلیلی و در روش عقلی و تجربی روابط ایران و عربستان را در حوزه غرب آسیا در قالب نظریه بازیها مورد بررسی قرار داده است. سوال این است که سوریه چه اهمیت ویژهای برای قدرتهای منطقهای دارد و نتیجه سیاستهای آنها برای دوران احتمالی بعد از بشار اسد، چیست؟ فرض بر این است که ج.ا.ایران به دنبال خروج از محذوریتهای ژئوپلیتیکی و امنیتی و استفاده از فرصتهای استراتژیکی سوریه در جهت گسترس نفوذ در غرب آسیا است و عربستان نیز در پی جبران کاستیهای سیاست خارجی خود در حوزههای دیگر غرب آسیا از جمله عراق، ضدحرکتهایی را در قبال نفوذ رو به گسترش ج.ا.ایران ترتیب داده است. یافتههای این پژوهش نشان میدهد که بازی رقابتی دو کشور یاد شده را در بحران سوریه میتوان در قالب قاعده حاصل جمع جبری صفر مورد تبیین و تحلیل قرار داد.
Syria is one of the the competitive areas in the Islamic Republic of Iran and Saudi Arabia's foreign policy. This country has important geopolitical and geo-economic appropriate، so it،s of interest to this regional powers. The strategic situation of Syria is crucially important for I.R.Iran and Saudi Arabia in terms of prestige in resistance movement، national security issues، and Competing together، and expansion of influence in the Middle East. So that Syria is a competitive field and their proxy war.Therefore it has been tried studied Iranian and Saudi Arabia diplomatic approach in Syria by means of descriptive and analytical method within framework of Game Theory. The question is that What is the significance of Syria for These two countries، and What is the policy of These in Syria after Bashar al-Assad، to be able to maintain thes position in the region? It is believed that Iran intends to exit from the existing geopolitical constraints and to expand influence in the Middle East and continuity of its strategic depth using strategic opportunities in Syria and Saudi Araba Following the aim of the policy; up for shortcomings in other regions.
Machine summary:
ا. ایران و عربستانسعودی در سوریه ( در چارچوب نظریه بازیها) محمدعلی شهریاری 1 دانشجوی دکتری رشته علوم سیاسی، مسائل ایران، دانشگاه آزاد اسلامی شهرضا اسماعیل شفیعی استادیار و عضو هیات علمی دانشگاه آزاد شهرضا نفیسه واعظ استادیار و عضو هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی شهرضا چکیده اهمیت ژئوپلیتیکی، ژئواستراتژیکی و ژئواکونومیکی سوریه، این کشور را مورد توجه قدرتهای منطقهای و فرامنطقهای قرار داده است.
ا. ایران و عربستان سعودی بوده است؛ بهگونهای که بحران سوریه در پی بیداری اسلامی به میدان رقابت این دو کشور تبدیل شده است.
شکستن ارتباط رو به گسترش سه کشور ایران، عراق و سوریه، جنبة عمده جنگ قدرت در سوریه است تا بدین طریق، آمریکا به اهداف ژئوپلیتیک خویش دست یابد و عربستان سعودی نیز به هدفش که کاهش نفوذ شیعیان و ایران در منطقه است، برسد.
هانا کصاب(Hanna Kassab) (2016)، عضو هیأت علمی علوم سیاسی دانشگاه میشیگان شمالی، در مقالهای تحت عنوان؛ «سوریه بهعنوان یک میدان نبرد جهانی، علاقه بیشتر بازیگران، مشکلات بیشتر برای سوریه»،( Syria as a Global Battleground: More Actors, More Interests, More Problems) با این سؤال که بازیگران جنگ سوریه چه کشورهایی هستند و منافع آنها در ادامة بحران سوریه چه اندازه موثر است؛ به کشورهای روسیه، آمریکا، ایران، عربستان و ترکیه و همچنین بازیگران غیردولتی؛ مانند حزبالله لبنان، داعش و نیروهای شورشی مخالف بشاراسد اشاره میکند و منافع و اهداف آنها را در طولانی شدن و کنترل این جنگ مؤثر میداند.