Abstract:
رسانه های نوین ، در دهه های اخیر و به ویژه از سال های بعد از جنگ جهانی دوم ، به یکی از کلیدیترین مفاهیم در زندگی انسان مدرن تبدیل شده است ؛ به طوری که هر یک از ما در طول روز ناگزیر به مواجه گزینشی یا ناخودآگاه با انبوه پیام هایی هستیم که از رسانه های مختلف منتشر میشوند و زندگی روزمره ما به شکل تنگاتنگی با رسانه ها و پیام های آنها گره خورده است . امروزه تعداد برنامه های مربوط به زندگی خصوصی در رسانه ها بیش از برنامه های مربوط به گستره عمومی است و مفهوم زندگی خصوصی از این نظر که منطقه ای پوشیده و به دور از نظارت یا هر نوع بررسی باشد، تغییر کرده است ؛ در نتیجه ، قلمرو زندگی خصوصی اکنون چون موضوعی بدون محدودیت برای مطالعه به حساب میآید. هرگز به این اندازه درباره روابط زناشویی، کشمکش ها و تنش های خانوادگی، خشونت های زناشویی، رنج ها، بیماریها و مشکلات سلامتی افراد و دیگر موضوعات بسیار خصوصی چاپ و نشر صورت نگرفته است . گواه این موضوع برنامه های پخش شده از شبکه های تلویزیونی در سطح جهانی است . مباحث مربوط به حفظ حریم افراد را میتوان در گفتمان اخلاقی امام خمینی نیز جست . به عنوان شاهد، در این زمینه کتاب «شرح چهل حدیث »، با بهره گیری از روایات ، کشف سرّ مومنین را حرام دانسته و درباره ی عیوب مستور نیز به خلقی و خلقی، عملی و. . . به قصد انتقاص یا غیر آن مورد حرمت قرار گرفته است (امام خمینی ، ١٣٧١). قرآن کریم بارها با بیان سرگذشت اقوام گذشته از انواع آلودگیها و انحرافات اجتماعی سخن به میان آورده است و مقصود از بیان آنها را عبرت آموزی و پیشگیری از وقوع و تکرار آنها در بین امت اسلامی برشمرده است . در مورد رسانه های جمعی هم محقق است و آنها باید در کنار ذکر حوادث ، به جنبه عبرت آموزی حوادث جهت پیشگیری از وقوع انحراف توجه داشته باشند و در این راستا، به تحلیل انحرافات و راه های مبارزه با آن و شیوه های جایگزینی مثبت آنها اشاره نمایند و اگر به صرف نقل و ذکر انحرافات اکتفا شود، افزایش دامنه و نوع کارکردهای منفی رسانه ها دور از انتظار نخواهد بود.
Machine summary:
"اما اگر ولایتی از جهت دیگر غیر از زمامداری و حکومت برای ائمه (س ) معین دانسته شود، در این صورت ، فقها از چنین ولایتی برخوردار نخواهند بود، پس اگر بگوییم امام معصوم راجع به طلاق دادن همسر یک مرد یا فروختن و گرفتن مال او -گرچه مصلحت عمومی هم اقتضا نکند- ولایت دارد، این دیگر در مورد فقیه صادق نیست و او در این امور ولایت ندارد» (خمینی، شئون و اختیارات ولیفقیه ) اخلاق و زندگی خصوصی برای دست اندرکاران رسانه کار بسیار سختی است که بین زندگی خصوصی افراد و زندگی عمومی آنان تفاوت قائل شوند.
(محمدی، مسائل اخلاقی و آیین رفتاری در رابطه با حرفه روزنامه نگاری و رسانه ها) شکستن حریم خصوصی افراد در رسانه اعلام فساد افرادی که متجاوز به حقوق بیت المال شده اند و یا به فسق و فجور می پردازند و از این گونه موارد، استثنا بر آن قاعده مهم است که رسانه های اسلامی برای ترویج عفت عمومی و نهادینه نمودن حیا و حجب ، از اشاعه فحشا و منکرات در جامعه اسلامی خودداری میکنند.
همچنین رسانه می تواند آزادانه به نشر ایده ها و اخبار بپردازد ولی این امر نباید حقوق افراد را خدشه دار کند» (جعفری نژاد، بررسی برخی از حیطه های اخلاق حرفه ای و رسانه ) نتیجه گیری ورود در حریم خصوصی افراد از نظر بازخوردهای اجتماعی و کارکردهایی که در شکستن مرزهای خصوصی مردم دارد، دارای اهمیت فوق العاده ای است ."