Abstract:
توسعه ی پایدار شهری که در معنای عام خود رشد وگسترشی همه جانبه و بدون تعارض وتناقض معنا می شود،با دو هدف عمده 1) ارتقای کیفیت زندگی با لحاظ ظرفیت محیط زیست و 2)پاسخگویی به نیازهای نسل حاضر بدون محدودیت برای آیندگان،تعریف می شود.اگرچه توسعه پایدار درابتدا با بحث های محیط زیست آغاز شد اما از این حیطه پای فراتر گذاشت و در حوزه های فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی به صورت جدی بیان گردید. در واقع مفهوم توسعه پایدار محدوده ی مشترک حوزه های ذکر شده است.توسعه پایدار در سطوح مختلفی قابل بحث است و در مقیاس های متفاوتی از بافت ها ومحلات گرفته تا توسعه ی پایدار کلان شهرها و توسعه پایدار جهانی بیان می شود. توجه به این نکته که اصول پایداری، معیارهای خشک و غیر قابل تغییر نیستند، در جهت نیل به آرمان های پایداری، از اهمیت بالایی برخوردار است. شعار جهانی فکر کنید اما منطقه ای عمل نمایید به خوبی نقاط اشتراک معیارهای پایداری با آنچه به عنوان معماری بومی بدان پرداخته می شود را روشن می کند. نکته قابل تامل اینجاست که گذشتگان ما، قرن ها پیش، با نگاهی دقیق به بوم، منطقه و شرایط موجود آن، بهترین و پاک ترین راهکارها را جهت تعامل با طبیعت ارائه کرده و محیطی مناسب جهت پرداختن به جنبه های مختلف زندگی خصوصی و اجتماعی، پایدار و پویا در حوزه های ذکر شده برای خود فراهم آورده اند. یقینا بررسی این راهکارهای سنتی می تواند به عنوان چراغ راهی برای تحقق معیار های پایداری، در معماری و شهرسازی امروز، مورد استفاده قرار گیرد. در این مجال ابتدا با بیان مفهوم توسعه پایدار، فصل مشترک آن با معماری بومی بیان شده است. سپس به روش تحلیلی تطبیقی معماری بومی شهر یزد و ویژگی های معماری و شهرسازی سنتی آن با معیارهای پایداری و اصول توسعه پایدار جهانی تطبیق داده شده است. هدف از این تطبیق درک میزان و چگونگی هماهنگی معماری بومی یزد به عنوان راهکار محلی در رویکرد جهانی توسعه ی پایدار است.
Machine summary:
"جدول (٣): تطبیق عناصر معماری بومی شهر یزد با معیارهای توسعه پایدار شهری محیطی اقتصادی فرهنگی - اجتماعی جهت گیری بافت برای مقابله با شرایط سخت اقلیمی چون باد های نامطلوب و تابش آفتاب بدون آلودگی و بدون مصرف انرژی کاهش یا حذف هزینه های مربوط به بهبود شرایط محیطی و مصرف انرژی جهت دهی بنا به سمت قبله بافت متراکم سایه اندازی و بهبود شرایط محیطی در تعامل با اقلیم موجود – استفاده بهینه از زمین استفاده بهینه از زمین تعاملات اجتماعی چهره به چهره – تاکید بر عابر پیاده معابر سرپوشیده سایه اندازی و بهبود شرایط محیطی کاهش هزینه های حمل و نقل برای تامین مایحتاج زندگی تاکید بر اجتماعات محلی تاکید بر افزایش ارتباطات و تعاملات در فضا های عمومی به منظور بالا بردن تعاملات اجتماعی، ایجاد گره های اجتماعی و ایجاد حس عدالت اجتماعی و تعلق به محیط ساباط ایجاد آسایش حرارتی برای معابر - ایجاد گره های اجتماعی و تعاملات چهره به چهره مصالح بومی همساز با اقلیم موجود فاقد آلودگی های زیست محیطی کاهش هزینه های حمل و نقل مصالح کاهش هزینه های مربوط به بهبود شرایط محیطی و مصرف انرژی ایجاد حس عدالت اجتماعی – دلپذیر نمودن معابر کوچه ، بن بست ، دربند و هشتی ایجاد آسایش برای عابران ، ساکنان و مهمانان بدون مصرف انرژی - ایجاد گره های اجتماعی و تعاملات چهره به چهره مرز میان فضاهای عمومی و خصوصی تاکید بر اجتماعات محلی بادگیر تهویه و خنک سازی فضا ها بدون مصرف انرژی و ایجاد آلودگی کاهش هزینه های بهبود شرایط محیطی و مصرف انرژی ایجاد فضای مناسبی جهت گردهم آیی و تعاملات اعضای خانواده حیاط مرکزی جلوگیری از نفوذ شرایط نا مساعد محیطی به داخل بنا – حفظ شرایط محیطی مناسب در فضای میانی – حفظ رطوبت کاهش هزینه های بهبود شرایط محیطی و مصرف انرژی ایجاد حریم و مرز میان فضای خصوصی و عمومی - ایجاد فضای مناسبی جهت گردهم آیی و تعاملات اعضای خانواده در حالی که معماری سنتی به بهترین ، ارزانترین و پاکترین نحو ممکن به تعامل با طبیعت میپردازد، امروزه ساخت وسازهای جدید بدون توجه به این گنجینه های گرانبها به روند خود ادامه می دهد و هزینه های گزاف اقتصادی، اجتماعی و زیست محیطی را تحمیل میکند."