Abstract:
به لحاظ اهمیت سرمایۀ روانشناختی در زندگی فردی و سازمانی انسانها، با بهرهگیری از گنجینۀ گهربار نهجالبلاغه و کلام حضرت علی(ع)، با استفاده از روش توصیفی- تحلیلی به واکاوی نظریۀ سرمایۀ روانشناختی و ابعاد آن (خودکارآمدی، امید، خوشبینی، تابآوری)، پرداخته شد که حاصل آن، استنباط از نهجالبلاغه به لحاظ تطابق و تفاوت مفهومی مؤلفهها بوده است که درنهایت به ارائۀ رهنمودهای نظری در خصوص این نظریه منجر شده است. یافتهها بر این مبنا نهاده شد که مؤلفههای سرمایۀ روانشناختی علاوه بر برخی تطابقها، به لحاظ مفهومی در بیشتر موارد تمایز اساسی دارد؛ بهطوریکه بیشتر تمایزات به لحاظ فلسفۀ زیستی و فکری مسلمانان با کشورهای غیرمسلمانها بوده است که بر مبنای کلام امیرمؤمنان علی(ع) این نظریه پس از واکاوی با اضافه شدن مؤلفۀ معنویت به نظریۀ فوق، تحت مدلی به رهنمودهای عملی منجر شد که در پژوهشهای قبلی بدان پرداخته نشده بود.
Machine summary:
مفهوم سرمایۀ روان شناختی و ابعاد آن با بررسی مطالعاتی که انجام شده است میتوان گفت ظـرفیت های روان شناختی خودکارآمدی، امید، خوش بینی و تاب آوری به بهترین حالت ، معیارهای رفتار سازمانی مثبت گرا را توصیف نموده اند، علاوه بر ابعاد ذکر شده ، بر اساس برخی پژوهش های داخلی (برای مثال ، اسماعیلیشاد و همکاران (١٣٩٢) مبنی بر لحاظ هوش معنوی در سرمایه روان شناختی؛ صادقی نیری و الهیارینژاد (١٣٩٢) و نوری (١٣٨٧) در توجه بر مؤلفه های مثبت اندیشی و خوش بینی با لحاظ معنویت ؛ و قائمی، یزدان بخش و امیریان (١٣٩٢) مبنی بر درمان ناامیدی در سایه توجه بر صبر، توکل به خدا، نماز و نیایش ) هر کدام سهمی از بعد معنویت را برای سرمایۀ روان شناختی تبیین کرده اند؛ به طوری که این بعد از سرمایۀ روان شناختی میتواند پیش بین مثبت و زیربنای محکمی برای سایر مؤلفه ها باشد اما نقش آن را جداگانه با سایر ابعاد ذکر کرده اند؛ بنابراین در این قسمت ، نگارندگان سعی کرده اند که به لحاظ اهمیت پیشینه ای این نظریه ، توضیح و تبیین درستی از این ابعاد به لحاظ معادل ها و همپوش ها و تمایزات مفهومی بر اساس نهج البلاغه داشته باشند که در زیر بدان اشاره خواهد شد: بدین جهت ، ابتدا ابعاد سرمایۀ روان شناختی از منظر واضعان و معرفیکنندگان (لوتانز و دیگر محققان ) تعریف ، سپس برابر نهاد یا همپوش آن ابعاد را بر اساس نهج البلاغه جستجو و در نتیجه درجۀ تطابق و تمایز آن سنجیده شده - تا رهنمودهای لازم از این منظر ارائه شود.