Abstract:
با توجه به اهمیت اخلاق در اسلام و نظام جمهوری اسلامی و صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران و از آنجا که در همه سریال ها به صورت مستقیم یا غیر مستقیم، برخی از ارزش های اخلاقی، تبلیغ می شوند، لذا این مقاله به نشانه شناسی مقوله های اخلاقی در سریال پایتخت پرداخته است. چارچوب نظری که به عنوان مبنای تحلیل استفاده شده عبارت از نظریه های اخلاقی ملا احمد نراقی و شهید مطهری بوده است. با استفاده از نظریات اخلاقی مطرح شده در چارچوب نظری تحقیق، برای تحلیل داده ها از روش نشانه شناسی پنج رمزگان بارت استفاده شده است. نتایج تحقیق نشان می دهد که در سریال پایتخت، شخصیت ها از نظر اخلاقی کاملا منفی یا کاملا مثبت نبوده اند. در این سریال، فضای حاکم بر شهر تهران به گونه ای است که افراد برای حل مشکلاتشان دست به کارهای غیر اخلاقی می زنند و انجام برخی رفتارهای غیر اخلاقی، موجب رسیدن به اهداف می شود.
Machine summary:
"جدول ١: رمزگان نجگانه در صحنه اول معرفی صحنه رمزگان هرمنوتیکی پرمزگان کمینه معنایی رمزگان نمادین رمزگان کنشی رمزگان فرهنگی یا ارجاعی صحنه شماره ۱ خانواده نقی برای خداحافظی به خانه عموی هما می روند چرا عموی هما بعد از گذشت چند سال هنوز بدهی خود را به نقی نداده است ؟ - اشاره به ارزش گذشت /بخشش - اشاره به مفهوم ضد اخلاقی خوردن یا زیرپا گذاشتن حق دیگران - دلالت بر احترام به بزرگتر حلال کردن / حلال نکردن گذشت کردن / گذشت نکردن باید دید که برخورد نقی با عموی هما چگونه است ؟ آیا وارد خانه او می شود؟ باید دید آیا نقی حاضر می شود عموی هما را حلال کند؟ ارجاع به دین داری تظاهری در این صحنه ، در سط ح اولیه دلالت یعنی دلالت مستقیم ، ما شاهد بحث نقی و هما برای رفتن به خانه عموی هما هستیم ، که قرار است به سفر مکه برود.
جدول ٣: رمزگان پنجگانه در صحنه سو معرفی صحنه رمزگان هرمنوتیکی رمزگان کمینه معنایی مرمزگان نمادین رمزگان کنشی رمزگانفرهنگی یا ارجاعی صحنه شماره ۳ جمع کردن وسایل و اسباب کشی به تهران چرا عموی هما با این که اصرار داشت کسی از کارش خبردار نشود خودش به رهگذری که از ان جا رد می شد گفت برای جهیزیه دختری یخچال خریده است ؟ اشاره به ارزش های اخلاقی : - احسان و نیکی کردن به دیگران - احترام به بزرگتر - احساس مسئولیت - اشاره به ریا کمک کردن / کمک نکردن ریا و تظاهر به دینداری / دینداری خالصانه اختلال حواس پدر نقی ، احتمالا در آینده نقی را با مسائل و مشکلاتی روبه رو خواهد کرد."