Abstract:
در پی کشورگشایی های تیمور به شرق و غرب، ایران به عنوان جزیی از امپراطوری وسیع وی درآمد. جزیی مهم که برای به دست آوردنش به جنگها و خونریزی های فراوانی تن داد. تیمور بیشتر عمر خود را برای به دست آوردن سرزمین های بیشتر در پیکار و یورش به سر برد. کلاویخو در سفری که به عنوان سفیر اسپانیا به دربار او راه یافت، از شمال ایران گذر کرد. او در سفرنامه اش از نشانی به صورت، سه دایره که راس سه گوشی نامریی را تشکیل داده اند، یاد کرده است، که این موضوع باعث ایجاد نظریه های گوناگون در باب پرچم حکومت تیموری (ایران و سایر کشورهای تحت فرومانروایی وی) گردیده است که در این مجال کوتاه با جمع آوری و بررسی نمونه ها و آثار بر جای مانده در طول حکومت تیمور و حتی بازماندگانش سعی در اثبات یا رد این نظریه ها داشته و به بیان نظریه محتمل تر پرداخته ایم. متاسفانه به دلیل پراکنده بودن منابع و نامعتبر بودن برخی از آنها امکان بررسی همه جانبه این موضوع مقدور نبود. به هر حال این نشان یا به تعبیر برخی پرچم، همچنان و با تفاسیر متفاوت به حیات خویش ادامه میدهد و به عنوان نمادی برای فرقه ها، یا نقشی در هنرهای تجسمی (نگارگری معاصر و نقاشی غرب) توسط برخی مورد توجه است.
اهمیت پرداختن به این موضوع از آنجاست که تا به حال به عنوان یک مورد مستقل و حایز اهمیت به آن پرداخته نشده است و همین امر باعث ایجاد نظریات گونان در باب این مساله شده است. امید است این قدم کوچک، عاملی برای تحقیقات و بررسی های گسترده تر این زمینه گردد.
Machine summary:
"او در سفرنامه‌اش از نشانی به‌صورت، سه دایره که راس سه گوشی نامریی را تشکیل داده‌اند، یاد کرده است، که این موضوع باعث ایجاد نظریه‌های گوناگون در باب پرچم حکومت تیموری (ایران و سایر کشورهای تحت فرومانروایی وی) گردیده است که در این مجال کوتاه با جمع‌آوری و بررسی نمونه‌ها و آثار بر جای مانده در طول حکومت تیمور و حتی بازماندگانش سعی در اثبات یا رد این نظریه‌ها داشته و به بیان نظریه محتمل‌تر پرداخته‌ایم.
به گفته کلاویخو، تیمور دارای نقشی مخصوص بود که از آن در نقش مهر خویش و ضرب سکه در زمان حاکمیت خویش در محدوه اراضی تحت تسلطش استفاده می‌کرده است که نمونه‌هایی از آن در سکه‌های به‌جا مانده در برخی شهرهای ایران نیز یافت شده است.
در نگاره‌های به‌جای مانده از شخص شاه که بعد از مرگ وی خلق گردیده است، آن‌چه از تیمور و وقایع مربوط به وی نقش کرده‌اند، حاصل شنیده‌ها یا توصیفات درج شده در کتب مختلف بوده است و نگاره‌ای که حاوی نشان سه دایره باشد توسط نگارنده یافت نشد.
از این نشان که برخی آن را نقشی بر روی پرچم سرزمین‌های تحت سیطره تیمور می‌دانند تنها چند نمونه از جمله مهر تیمور بر نامه‌ای که به شارل ششم پادشاه فرانسه نوشته و در خزانه اسناد رسمی فرانسه نگهداری می‌شود و سکه‌های ضرب شده در زمان حکومت وی، به‌جای مانده است.
احتمال می‌رود این نقش، تنها نشان مخصوص تیمور بوده و در زمان وی کاربرد داشته و بعید نیست که بر روی پرچم امپراطوری وی نیز نقش نشده باشد، زیرا اگر این پرچم در گوشه کنار سرزمین‌های تحت فرمانروایی وی و حتی بارگاهش به اهتزاز در آمده بود، کلاویخو به آن اشاره می‌کرده است."
(
, 
, 
)
