Abstract:
خطه ی فارس یکی از مراکز مهم فرهنگ و تمدن ایران باستان و همچنین موجد بزرگتـرین شـاهان و زمامداران بوده است ؛ در این میان بیضا در نام و نقش شهرانشان (انزان ) در دوره شـاهان متقـدم و محلی هخامنشی و شهر نسا در دوره ساسانی نقشـی در خـور و قابـل تامـل در فعـل و انفعـالات سیاسی مربوط به شکل گیری دوامپراتوری مذکور داشته است . کوروش و برخی از شـاهان ماقبـل او لقب شاه انشان داشته اند و قدرت خاندان ساسانیان در ارتباطی تنگاتنگ با قدرت سلسـله آل بـا زرنگی در بیضای آن دوره بوده است . از سوی دیگر موقعیـت سیاسـی، اقلیمـی و فرهنگـی بیضـا، تاثیر قابل توجهی در پیوند با وقایع و رویدادهای مربوط به آن داشته است . این جستار بـر آن اسـت با تکیه بر منابع و همچنـین یافتـه هـای باستانشناسـی، جایگـاه سیاسـی بیضـا را در شـکل گیـری دوامپراتوری هخامنشی و ساسانی مورد بحث و بررسی قرار دهد.
Machine summary:
"محمد کشاورز بیضایی (دانشجوی دکتری تاریخ دانشگاه تبریز و مدرس دانشگاه پیام نور بیضا) رضا معینی رودباری (دانشجوی دکتری تاریخ ایران اسلامی پیام نور تهران ) فرود کشاورز بیضایی (کارشناسی رشته کتابداری دانشگاه شیراز) جایگاه سیاسی بیضا در شکل گیری دوامپراتوری هخامنشی، ساسانی (با تکیه بر عوامل سیاسی، اقلیمی و فرهنگی) چکیده خطه ی فارس یکی از مراکز مهم فرهنگ و تمدن ایران باستان و همچنین موجد بزرگتـرین شـاهان و زمامداران بوده است ؛ در این میان بیضا در نام و نقش شهرانشان (انزان ) در دوره شـاهان متقـدم و محلی هخامنشی و شهر نسا در دوره ساسانی نقشـی در خـور و قابـل تامـل در فعـل و انفعـالات سیاسی مربوط به شکل گیری دوامپراتوری مذکور داشته است .
همزمان با نضج و شکل گیری قدرت ساسانیان و همچنین مجاورت و نزدیکی بیضا (نسـا) به مراکز مذهبی، ابنیه و عمارت هایی چون : معبـد آناهیتـا در اسـتخر فـارس ، تخـت جمشـید، حضور سلسله آل بازرنگی در منطقه ، بـه نظـر مـی رسـد در ایـن دوره از رونـق و شـکوفایی برخوردار بوده است .
در خلال انجام کاوش ها و در بستر رودخانه کر و دیگر نواحی در انشان قدیم سفال هایی یافت گردیـد که اعتقاد بر این است که متعلق به دوره میانه دهکده و یا دوره بعد آن که مرتبط با سفال هـای 4 قبل از سفال های تپه باکون است ، میباشد تپه ملیان که روزی به عنوان شهر انشان و یکی از مراکز قدرت سیاسی عیلامـی هـا مطـرح بود در پنجاه کیلومتری شمال شیراز و چهل و هشت کیلـومتری شـمال غـرب و غـرب تخـت جمشید در دشت مرودشـت قـرار دارد."