Abstract:
در این پژوهش کوشش شده تا مسئله همکاری ایران، روسیه و قطر در قالب مجمع کشورهای صادرکننده گاز (اوجک) بررسی شود، لذا این پرسش مطرح است: چه انگیزهای میتواند باعث ایجاد همکاری و همگرایی میان کشورهای یاد شده شود. فرضیه پژوهش بر این اصل استوار است که سود مشترک (تاثیرگذاری و سود بیشتر در بازار گاز طبیعی) میتواند یک عامل مهم و حتی کافی برای شکل گرفتن این همگرایی باشد، برای بررسی این فرضیه یک پژوهش توصیفی از منابع کتابخانهای و با استفاده از چارچوب نظری وابستگی متقابل شکل گرفت که در نهایت با بررسی جایگاه کنونی گاز طبیعی و آینده پیشروی بازار عرضه و تقاضا برای آن و همچنین پتانسیلهای اوجک و کشورهای عضو این مجمع در بازار گاز طبیعی در حال و آینده، در نهایت همه شاخصههایی که مورد توجه و مطالعه قرار گرفته نشان از وابستگی روزافزون سه کشور مذکور به بازار گاز و متعاقب آن به وجود آمدن وابستگی متقابل با کشورهای صادرکننده گاز طبیعی دارد، که در این میان با توجه به نقش اوجک و همچنین قرابت منافع این کشورها به یکدیگر حتی نسبت به سایر اعضا باعث شده تا تامین حداکثری منافع هرکدام درگرو همگرایی و پذیرش نقش سازمانی اوجک و عدم خصومت با دیگران باشد.
Machine summary:
"فلذا لزوم سرمایهگذاری و بهرهبرداری صحیح از این موقعیت برای کشورهای صادرکننده گاز که این کالای استراتژیک را در اختیار خود دارند مهم به نظر میرسد که با نگاه به لیست کشورهای عضو اوجک (GECF) و سهم بسزای آنها در بازار گاز طبیعی به نظر میرسد یک حرکت خوب شروعشده است و پتانسیلهای قویی جمعآوری گردیده، طبق رتبهبندیهایی که در طول پژوهش ارائه شد قرابت منافع سه کشور ایران، روسیه و قطر چشمگیر است، هر سه دارای ذخایر سرشار گاز هستند، اقتصاد هر سه کشور نیاز مبرم به این صنعت دارد و این تا حدی پیش رفته که میتوان از گاز به عنوان یک مقوله امنیت ملی برای هر سه کشور نام برد، گاز برای روسیه و قطر به عنوان یک ناجی عمل کرده و ایران نیز به دنبال دستیابی به این سطح از بهرهگیری از منابع گازی خود است و باتوجه به خصوصیات منحصر به فرد گاز در شیوه صادرات و تفاوتهایی که با نفت دارد تکیه بر قراردادهای بلندمدت و منافع بلندمدت در آن رایجتر و عاقلانهتر است، باتوجه به چارچوب نظری وابستگی متقابل پیچیده به عنوان چارچوب نظری این بررسی و از آنجاییکه در این دیدگاه دولتها و بازیگران عرصه بینالمللی را بازیگران عاقلی میدانیم با در نظر داشتن جمیع توضیحات فوق برای هرکدام از سه کشور این مشهود است که همکاری و رفتار مشترک برای نیل به خیر مشترک ضروری است، البته شروع این حرکت و پذیرش عضویت در سازمان اوجک خود نشان از یک عزم و ارادهای از طرف هر سه برای رفتار مشترک احساس میشود، از سوی دیگر با آموزههای وابستگی متقابل که معتقد است تنها مؤلفه قدرت نظامی نیست."