Abstract:
حماسی و اجتماعی بودن مضامین شوقی در برابر فردی و غزل‌گونه بودن مدایح رهی، سادگی و روانی شعر احمد شوقی در برابر بهره‌گیری از صنایع ادبی و پیچیدگی الفاظ در شعر رهی معیری، سیر منطقی و جامعیت شعر شوقی و پردازش جنبه‌‌های مختلف زندگی پیامبر در برابر انتخاب یک موضوع محدود در شعر رهی همچنین پرداختن به خصوصیات اخلاقی پیامبر در شعر شوقی در برابر توصیفات ظاهری رهی از حضرت از ویژگی‌های بارز تفاوت در دو مدح است. اگرچه واقع‌گرایی، ارادت قلبی و پرهیز از تکسب و تصویر‌گری زیبا در هر دو مشترک و از نوع نگاه و ایدئولوژی آن‌ها نشأت گرفته است. از مضامین قابل توجه در شعر شوقی توسل به اهل بیت است که در شعر رهی با وجود آنکه در محیط شیعی پرورش یافته است ملاحظه نمی‌شود.
Machine summary:
ادبیات تطبیقی، احمد شوقی، رهی معیری، جلوه‌های تصویری مقدمه در بررسی زندگی، آثار و اندیشه‌‌های شاعر توجه به محیط پرورش او و اوضاع سیاسی و فکری و فرهنگی حاکم بر جامعه عصر او ضروری به نظر می‌رسد، چراکه تأثیر و تأثر متقابلی بین شرایط حاکم بر جامعه و افکار و روحیات شاعر وجود دارد؛ وضعیت دو کشور ایران و مصر در قرن نوزدهم و در اوایل قرن بیستم شباهت بسیاری دارد، چنانکه سید جمال الدین اسدآبادی در این عصر تلاش می‌کند از عوامل مشترک در بیداری مردم کشورهای اسلامی بهره گیرد.
رهی در بخشی از اشعار خود با رویکردی مذهبی معصومین را مدح کرده است از جمله می‌توان به اشعاری که در بزرگداشت پیامبر اکرم(ص) و امام علی(ع) و امام رضا(ع) سروده است اشاره کرد، که این نشان از باور عمیق و پایبندی شاعر به عقاید شیعه دارد، آنگونه که شیخ آقا بزرگ تهرانی در کتاب «الذریعة إلی تصانیف الشیعة» او را از شاعران شیعی برشمرده است(نجف زاده بارفروش، 1376: 57).
البته تفاوت‌هایی در سبک شعری دو شاعر مشهود است که بخشی از آن می‌تواند به خصائص روحی آنان و بخشی به شرایط اجتماعی بازگردد از جمله آنکه: احمد شوقی در قصیده «همزیه نبویه" با لحن حماسی به بیان حوادث و رویدادهای اسلامی پرداخته و خواهان بازگشت مجد و عظمت اسلامی به مسلمانان است، اما رهی در مدح پیامبر تنها به توصیف ظاهری حضرت اکتفا کرده است؛ شاید بدان سبب که رهی این مدح را در اوایل جوانی سروده و کم تجربگی و عدم ورود او به مسائل حاد جامعه یا نگاه خاص اجتماعی او چنین امری را انعکاس نداده است.
(
, 
, 
)
