Abstract:
این مقاله جستاری است درباره مقتل الحسین علیه السلام کتاب انساب الاشراف که ابوجعفر احمد بن یحیی بلاذری در حدود قرن سوم آن را نوشته است. مقتل الحسین علیه السلام موجود در این کتاب ازجمله مقاتل برجای مانده و قدیمی است که البته همچون سایر کتب تاریخی و روایی از هجمه تحریفات عاشورایی مصون نمانده، چنان که ما را در بعضی از مطالب مربوط به جریان عاشورا در تردید قرار می دهد. با مقایسه مقتل بلاذری با مقتل موجود در تاریخ طبری می توان شباهت هایی از آن را دریافت. مطالب مقتل بلاذری که یکی از گزارشگران روایت حصین بن عبدالرحمن و نیز ابومخنف است، بدون سند کامل نقل شده، ضمن اینکه متن خالی از آشفتگی نیست؛ به طوری که در برخی موارد با وقایع مسلم تاریخی ناسازگار بوده و گاهی شان امام معصوم خدشه دار شده و پایه و اساسی برای نقل علمای شیعی در قرن های بعد شده است. در این بررسی، کوشیده شده پس از ارزیابی شخصیت مولف و توضیحاتی چند درباره کتاب وی، به برخی از این هجمه های تحریفی، اشاره و مطالب تاریخی و روایی آن مورد کاوش قرار گیرد.
Machine summary:
مطالـب مقتل بلاذری که یکی از گزارشگران روایت حصین بن عبدالرحمن و نیز ابومخنف اسـت ، بـدون سـند کامل نقل شده ، ضمن اینکه متن خالی از آشفتگی نیست ؛ به طوریکه در برخی موارد بـا وقـایع مسـلم تاریخی ناسازگار بوده و گاهی شأن امام معصوم خدشه دار شده و پایه و اساسـی بـرای نقـل علمـای شیعی در قرن های بعد شده است .
(برای مطالعـۀ بیشـتر نک : صحتی سردرودی، ١٣٨٥ش ، ص ٦٠ـ١١٥) البته برخی از آن ها هم بدون غـرض یـا به طور ناخواسته وارد این جبهه شده اند؛ اما به طور خلاصه اینکـه تحریـف بـه راحتـی در سازوکار مورخان و نویسندگان قرار گرفته اسـت و راه مبـارزه بـا آن ، تـذکر و تحقیـق و بررسی است .
دلایلی را میتوان برای چنین مدعایی اقامه کرد: اولا چنین خبری را تنها بلاذری نقل کرده اسـت و بـا جسـت وجـویی کـه صـورت گرفت ، این چنین خبری در دیگر کتب تاریخی و حدیثی شیعه و اهل سنت وجود نـدارد؛ ثانیا دو پسر از پسران عبدالله بن جعفر بن ابیطالب یعنی عون و محمد، بعد از اینکـه امام از مکه خارج شد، به وی ملحق شدند(طبری ، ١٣٨٧ق ، ج ٥، ص ٣٨٧؛ مفید، ١٤١٣ق ، ج ٢، ص ٦٩؛ ابن اثیر، ١٣٨٥ق ، ج ٤، ص ٤٠؛ ابن کثیر، ١٤٢٢ق ، ج ٨، ص ١٦٧)؛ ثالثـا محـل زندگی بنیجعدلإ بن هبیره مخزومی در کوفه ثبـت شـده اسـت .
رویدادهای غیرطبیعی پس از شهادت امام ٩ در کتاب بلاذری نیز چون ابن سعد، چهار روایت را مبنیبر اینکـه پـس از شـهادت امـام حسین رویدادهایی غیرطبیعی اتفاق افتاده ، نقل کرده که از این قرار است : ١.
(
, 
, 
)
