Abstract:
در این گفتار به معرفی هجده نامه نو یافته از فرصت شیرازی ادیب و دانشمند
نام آشنای عصر قاجار پرداخته شده است. نامه هایی که با توجه به تاریخ برخی از
آنها احتمالا بیست و پنج الی سی سال قبل از فوت مولف نگارش یافته اند. این
نامه ها به شکل غیر رسمی و بیشتر برای دوستان نزدیک نوشته شده است.بررسی
نام افراد ذکر شده و همچنین محتوای نامه ها می تواند اطلاعاتی دقیق تر از زندگی و
روابط فرصت الدوله شیرازی را در اختیار علاقه مندانش قرار دهد و همچنین روشن
کننده برخی از وجوه اوضاع عصر قاجار باشد.
Machine summary:
"از جمله : رکن الدوله ، آقا محمود دهدشتی ) احتمالا حاج آقا محمد بوشهری معین التجار است (، آقا میرزا جهانگیر ) احتمالا میرزا جهانگیر صور اسرافیل است که مدتی نزد فرصت ادب و منطق آموخته بود(، آقا سید محمد، نظام السلطنه ، میرزا اسدالله مشهور به دلال )میرزا اسد الله صاحب تاجر شیرازی است که مثنوی میرزا نصیر را نیز به چ اپ رسانده است (، آقا میرزا محسن ، کربلایی احمد، خان بانی و میرزا حسن خوشنویس ) احتمالا خوشنویس و تصویرگر معروف عصر قاجار میرزا حسن زرین قلم است ( که در مکتوبی به مشغ لۀ زیاد او که مجال گرفتن سفارش استنساخ ندارد اشاره کرده است .
". در نامه ای نیز سفارش کاغذ و مرکب داشته و گلایه دارد که به دلیل تمام شدنشان کاتب بی کار مانده است ، خلف وعدٔە شخصی به نام "میرزا محسن " در ارسال آنها چ نان اوقات فرصت را تلخ کرده که زبان به فحش و ناسزا باز کرده و نوشته است : " قربانت بروم الان بنقد که مشغ ول نوشتن این عریضه هستم بمرگ خودت بمرگ خودت بارواح پدرت قسم که چ نان دستم میلرزد که نهایت ندارد و از شدت خشمی که دارم که اگر مثلا میرزا محسن ...
وی علاوه بر پرتره هایی که از شاهزادگان قاجار میکشید بنا بر ماموریتی از جانب نظام السلطنه که در زندگینامه اش نیز به آن اشاره کرده )دیوان فرصت : ١٣٣٧،ص ١١٧( راهی مناطق باستانی برای برداشتن طرح و نقشه می شود و در مکتوبی نیز به این مهم اشارهمیکند که تاریخ آن ١٣١١ قمری و برابر تاریخی است که در شرح حال خود آورده است ."