Abstract:
در تاریخ مذاهب اسلامی، شیعه امامیه به مسلمانان دوازده امامی معروف و مشهور بوده اند و وجه تسمیه آن نیز اعتقاد به دوازده امام پا از حضرت محمد(ص) می باشد که با تصریح و وصیت آشکار به عنوان اوصیای پا از ایشان معرفی شده اند. این خصوصیت و اعتقاد به دوازده امام و وصی، چنان با تارو پود شیعیان دوازده امامی عجین شده است که حتی مخالفین آن ها از فرقه های مختل شیعی و اهل سنت در کت خود بدان اشاره نموده اند و عنوان خاص برای اکثریت شیعیان گردیده است. در گذشته و کنون فرقه هایی یافت گردیده و می شود که با تمسک به برخی گزاره های متشابه، ادعای افزون بودن عدد ائمه به سیزده یا بیشتر را نموده اند. این دسته ازمدعیان تلاش دارند تا عدد دوازده در روایات شیعی و اهل سنت را حصر اضافی دانسته و با تمسک به برخی از روایات متشابه، تعداد اوصیای حضرت رسول (ص)را بیش از دوازده نفر بدانند. ضرورت پاسخ به این دیدگاه و عدم جمع آوری تمام قرائن روایی در نگاشته های پیشین، انگیزه این
پژوهش بوده است و در این پژوهش تلاش نموده ایم تا با بهره گیری از قرائن روایی اثبات نماییم که تعداد ائمه به صورت حصر حقیقی بیان گر عدد دوازده بوده و این دیدگاه علاوه بر تایید روایی، متکی بر اجماع شیعه نیز می باشد. روش بحث توصیفی _ تحلیلی بوده ونگاهی منتقدانه به جریان های انحرافی دارد.
Machine summary:
"در مساله مورد نظر ما نیز آن‌چه از روایات و قرائن موجود در آنها به دست می‌آید این است که بیان تعداد ائمه و اوصیا دلالت بر حصر حقیقی داشته و مراد این بوده است که پس از حضرت محمد( تنها دوازده وصی و خلیفه و امام وجود دارد و نمی‌توان آنها را کمتر یا بیشتر تصور نمود و این همان کلام علمای شیعه مانند شیخ طوسی می‌باشد که فرمودند: أن الإمامة محصورة فی الاثنی عشر إماما و أنهم لا یزیدون و لا ینقصون (طوسی، 1411(ب): 157)؛ امامت محصور در عدد دوازده است و امامان ما نه یک نفر کمتر هستند و نه یک نفر بیشتر.
1 با توجه به حدیث ثقلین، از جمله شواهدی که معنای اهل‌بیت را منحصر در دوازده وصی می‌داند: الف) عدم افتراق قرآن با افرادی مشخص تا روز قیامت حضرت علی( در گفتگویی با معاویه، به او آیاتی از قرآن و روز غدیر را متذکر می‌شود و در ادامه چنین نقل می‌کنند: پس سلمان به او گفت: ای رسول خدا آیا این آیات مخصوص علی نازل شده است؟ آن حضرت فرمود: بلکه در باره او و در مورد اوصیای من تا روز قیامت نازل گردیده، سلمان گفت: ای رسول خدا آنان را برای من روشن نما (که چه کسانی‌اند)، فرمود: علی برادر من و وصی من و وارث من و جانشین من است در میان امتم، و پس از من ولی هر مؤمنی است و یازده امام از فرزندان او که نخستین آنها فرزندم حسن و بعد حسین است، سپس نه تن از فرزندان حسین هر یک پس از دیگری، آنان با قرآن قرین‌اند و قرآن با ایشان است، نه ایشان از قرآن جدا می‌شوند و نه قرآن از آنان، تا این‌که در کنار حوض کوثر به من ملحق شوند (نعمانی، 1397ق: 69؛ صدوق،1395ق: ج1 ،277) در روایتی دیگر مشابه این مطلب را خلیفه دوم از حضرت محمد( پرسش نموده است که این همراهی قرآن و عترت که تا قیامت ادامه دارد برای همه اهل‌بیت شماست، در این‌جا حضرت پاسخ منفی داده و تعداد را منحصر در دوازده نفر ذکر می‌کنند (صدوق، 1395ق: ج1، 279)."
(
, 
, 
)
