ادله حرمت خودکشی وجایگاه آن درحقوق کیفری ایران Journal Article

خودکشی یا انتحار عبارت است از قتلی که فاعل جرم (قاتل)، مفعول جرم (مقتول) نیز می­باشد. به عبارت دیگر، هرگاه مجنی علیه (بزه دیده) قتل، خودش قاتل باشد عمل خودکشی تحقق می­یابد. در واقع خودکشی نوعی از قتل همراه با وحدت قاتل و مقتول است. از دیدگاه اسلام خودکشی حرام بوده و حرمت آن از نظر کتاب، سنّت و اجماع ثابت گشته و برای مرتکب آن کیفر اخروی وعده داده شده است. معاونت در خودکشی نیز از دیدگاه حقوق جزای اسلام"اعانت بر اثم" تلقی گشته و مرتکب آن مستوجب تعزیری می­باشد. در حقوق جزای ایران، خودکشی و شروع به آن جرم نیست و معاونت در خودکشی هم جرم نبوده و قابل کیفر نمی باشد. البته اخیراً بر طبق قانون مجازات جرایم رایانه ای، برخی از صور از معاونت در خودکشی به وسیله سیستم­های رایانه­ای و مخابراتی، جرم محسوب شده و قابل مجازات هستند

Suicide is an act which is the subject of a crime and also can be the object of a crime (victim). In other words، if the victim of murder is innocent، he himself is a murderer. In fact، suicide is a kind of murder with the unity of the killer and the victim. From the Islam's viewpoint the suicide is forbidden. Its application in book، tradition and consensus is fixed. In Iran's criminal law، suicide does not relate to the offense. Of course، recently، according to the penal code of computer crime، some forms of computer systems which lead to suicide can be regarded as a crime and are punishable.

البته باید توجه داشت که گاهی از کتاب یا سنت دلیلی برای اثبات حکم مسأله‌ای وجود دارد (همچون خودکشی و انتحار) و در نتیجه، همه فقها برآن حکم اتفاق نظر پیدا می‌کنند و به اصطلاح (اجماع) تحقق می‌یابدولی گاهی چنین نیست و دلیلی برای اثبات حکم مساله وجود ندارد و با این حال (اجماع) به وجود آمده است (محمدی، ۱۳۸۲، 191). الف-جنایت برخود به صورت عمد هرگاه کسی عمدا مرتکب قتل خود شود و به اصطلاح خودکشی و انتحار کند، نه دیه بروی تعلق می‌گیرد و نه کفاره و این مسأله مورد اتفاق همه فقهای شیعه است. ‌ البته علت امتناع یاران پیامبر(ص) از خواندن نماز برجنازه عوف بن مالک این بود که از نظر فقهی، شرکت در مراسم عزاداری کسی که خودکشی کرده است، اگر به منزله تأیید و تصدیق یا ترویج عمل او باشد جایز نیست،‌ اما چنانچه تأیید و تصدیق یا ترویج خودکشی نباشد بدون اشکال می‌باشد. به هر حال در مورد شرکت در خودکشی در حقوق جزای ایران، به نظر می‌رسد این فرض قابل تحقق باشد. بر طبق ماده فوق : هرگاه کسی به قصد خودکشی خود را مجروح یا مسموم کند یا اعمال دیگری از این قبیل که موجب هلاکت است مرتکب گردد و پس از آن وصیت نماید، وصیت در صورت هلاکت باطل است و هرگاه اتفاقا منتهی به فوت نشد، وصیت نافذ خواهد بود.