Abstract:
فعالیتهای اقتصادی معمولاً دارای ریسک هستند و باید برای پوشش ریسک آنها تدابیری اندیشید. از سوی دیگر همواره کشورها و سازمانها از مشکلات بدهی رنج میبرند و به دنبال آن هستند تا بتوانند به نحوی بر این مشکلات غلبه کنند. یکی از این ابزارها، سوآپ بدهی ـ مالکیت است.
سوآپ بدهی ـ مالکیت، مجموعهای از معاملات مالی است که به موجب آن شرکت بدهکار میتواند تمام یا بخشی از بدهیهای خود را به صورت سهام به اعتباردهنده ارائه دهد. در مقاله پیش رو ضمن بررسی سوآپ بدهی ـ مالکیت از دید تعریفها، انواع، ویژگیها، سازوکار، کاربردها، مزیتها و معایب و ضرورت استفاده از این ابزار در بازار سرمایه ایران، برای نخستینبار بررسی فقهی این معامله انجام شده است.
در این پژوهش به روش تحقیق توصیفی – تحلیلی و پیمایشی مقطعی با پرسش از خبرگان نشان داده میشود که با استفاده از عقود تنزیل دین (بیع دین به نقد)، مبادله دو قرارداد و بهکارگیری صکوک بینالمللی میتوان مدل غربی سوآپ مذکور را مطابق با فقه امامیه بازتعریف کرد و در بازار سرمایه ایران به کار برد و سرانجام به شبهه ضرریبودن سوآپ مذکور در حوزه بینالمللی پاسخ داده میشود.
A favorable financial system is one that can design tools enabling people who can make investments but lack the necessary capitals to aggregate small funds scattered among people using these tools. Economic activities usually involve risk، and measures should be taken for covering their risk. On the other hand، countries and organizations always suffer from problems with debts، and seeks to overcome the problem somehow. One of these tools is debt-equity swap. A debt-equity swap contract is a series of financial transactions whereby a company's creditor cancels some or all of a debtor company debt in exchange for stock. In this paper besides investigating the debt - equity swap from the perspective of definitions، types، features، Mechanisms، applications، advantages and disadvantages، the need to use this tool in Iran capital market، for the first time the Jurisprudential investigation of this transaction is conducted. In the current research conducted through descriptive - analytical- cross-sectional survey method، by asking experts we show that using debt reduction contracts، sale of debt for cash، exchange of two contracts، and using international sukuk (Islamic financial resources)، the western model of the mentioned swap can be defined based on the Imamieh jurisprudence and used in Iran market. Finally، we answered to the mentioned swap doubt of being harmful in the international area.
Machine summary:
در بررسي اوليه که انجام شد، مشکلات کلي در سوآپ متعارف با پرسش و مصاحبه از نظرات خبرگان مالي اسلامي ، ربوي بودن اوراق قرضه به کارگرفته شده در مدل غربي و بيع دين به دين در بخشي از معاملات مدل بود (موسويان و بهاري قرامکلي ، ١٣٩١، ص ٢٨٠-٢٨٨)؛ بنابراين تحقيق پيش رو به دنبال يافتن پاسخ به اين پرسش است که آيا امکان طراحي قرارداد سوآپ بدهي ـ مالکيت بر اساس فقه اماميه براي بازار سرمايه ايران وجود دارد؟ همچنين لازم است در اينجا تفاوت اوراق قابل تبديل به سهام با سوآپ بدهي ـ مالکيت بيان شود و دليل برتري سوآپ بدهي ـ مالکيت و بررسي آن تحت اين نوشتار روشن شود.
معمولاً سرمايه گذاران که عمدتاً بانک ها يا شرکت هاي خصوصي هستند، اوراق بدهي را همراه با تخفيفي نسبت به ارزش اسمي آنها در بازار ثانويه يا توسط آژانس هاي دوجانبه مي خرند و سپس کشورهاي بدهکار اين اوراق بدهي را در قيمت تعيين شده توسط مذاکره کنندگان در ارز داخلي يا ابزارهاي ارز داخلي ـ مانند اوراق قرضه ـ که براي سرمايه گذاري سهام استفاده مي شوند، بازخريد مي کند (٩.
در جمع بندي کلي مي توان بيان داشت ، سوآپ بدهي ـ مالکيت مجموعه اي از معاملات مالي است که به موجب آن يک شرکت بدهکار مي تواند تمام يا بخشي از بدهي هاي خود را با مقدار از پيش تعيين شده اي از حقوق صاحبان سهام يا سهام معاوضه کند.