Abstract:
هدف نوشتار حاضر بررسی مواضع و دیدگاه‌های دولت ایران و دولتهای عربی در قبال جنگ سی و سه روزه لبنان است. در این جنگ که آمریکا و پشتیبانان غربی رژیم صهیونیستی پیروزی بر حزب‌الله را در ظرف مدت یک هفته پیش‌بینی‌می‌کردند؛ دفاع حساب‌شده حزب‌الله سی و سه روز ادامه‌یافت و رژیم تا دندان مسلح صهیونیستی مجبور به پذیرش شکست شد. در این میان دولتهای منطقه مواضع متفاوتی را اتخاذ‌کردند. در این راستا بر مبنای نظریه سیاست خارجی و سیاست‌گذاری بین‌المللی روزنا و با روش تحلیل اسنادی ابعاد و کم و کیف این جهت‌گیری‌ها بررسی و برای جمع‌آوری داده‌ها به منابع و مراجع مختلف قابل دسترس مراجعه‌شده‌است. نتایج نشان‌می‌دهد که جمهوری اسلامی ایران سیاست خارجی خود را بر مبنای ویژگی‌های محیط داخلی و خارجی و جهت‌گیری ایدئولوژیکی خاص خود، به حمایت از مقاومت اسلامی در زمینه‌های مختلف سیاسی، فرهنگی، تبلیغاتی و... در کل منطقه خاورمیانه اعلام‌کرده‌است. از میان کشورهای عربی مواضع شش کشور که نقش بارزتری را در جریان جنگ سی و سه روزه لبنان داشتند انتخاب شدند. مثلث عربستان سعودی، مصر و اردن در جبهه مخالف لبنان دسته‌بندی می‌شوند که با امید به پیروزی رژیم صهیونیستی و آمریکا و حمایت از آنها، به مخالفت با لبنان و جبهه‌گیری پرداختند، اما در کنار اینها کشورهایی مانند سوریه، قطر و یمن از لبنان حمایت‌کردند. موضع‌گیری رسمی و دیپلماتیک، تبلیغاتی و دینی، فتواهای صادرشده از جانب اعراب و ... ازجمله مواضعی است که بدان اشاره‌می‌شود.
Machine summary:
علاوه بر عملکرد کشورهاي جهان ، مواضع دولت هاي منطقـه کـه بـه نـوعي داراي اشتراکاتي با لبنان هستند در جريان اين جنگ حائز اهميت است ، چراکه در کنار الزاماتي چـون پيمـان مشترک عربي و مسائل اخلاقي که کشورهاي عربي را در قبال کشور همسايه متعهدمـي سـازد؛ امنيـت ملي عربي، منافع ملي مشترک و موازنه هاي منطقه اي حکم ميکرد که اين کشورها موضـع واحـدي در برابر رژيم صهيونيستي اتخاذ کند.
در الگوي سياست خارجي باتدبير انتظار مـيرود کـه رفتـار انطبـاقي رضايتمندانه شکل گيرد، يعني در چنين موقعيتي واحد دولت به نحو رضايتمندانه اي تـن بـه انطبـاق بـا محيط خارجي ميدهد، اما درباره سوريه عامل سومي (علاوه بر دو عامل متغيرهاي داخلي و خارجي ) تحت عنوان متغير ايدئولوژيکي کـه نتيجـه سياسـت هـاي حـزب بعـث حـاکم در ايـن کشـور اسـت واردميشود که به عدم قبول نظم جهاني از سوي اين کشور و در نتيجه عدم همسويي رضايتمندانه بـا آن منجرميشود؛ بنابراين سوريه تن به انطباق با فشارهاي محيطـي نـداده و الگـوي رفتـاري انطبـاقي طغيانگرايانه را در موضع گيري پيرامون جنگ سي و سه روزه براي تغيير محيط خارج برميگزيند.
راجع به کشورهاي عربي موافق حزب الله در دوره جنگ سي و سه روزه ، سياست خارجي حاصـل از تعامل ويژگيهاي محيط داخل و خارج براي سوريه و قطر، الگوي رفتاري با تدبير را نتيجه مـيداد، اما براي سوريه عامل ايدئولوژي و براي قطر رقابت هاي منطقه اي با همسايگان به خصوص با عربستان ، به شکل گيري رفتار انطباقي طغيانگرايانه و مخالفت با نظم جهاني حاکم منجرشـد و دربـاره يمـن نيـز سياست خارجي سرزنده حاصل از محيط داخلي بيثبات (به علت رقابـت هـاي منطقـه اي بـه ويـژه بـا عربستان ) و محيط خارجي به طور تقريبي باثبات (به دليل حاشيه ايبودن يمن در منطقه خليج فـارس )، باز هم الگوي رفتاري طغيانگرايانه را به وجـودآورد.
(
, 
, 
)
