Abstract:
موقعیــت جدید اســلام در عصر حاضر که جهانی شــده و ضــرورت نقش آفرینی آن به عنــوان منبعی غنی در ســامان هویتــی و تمدن جهانی در پرتو علــوم مبتنی بر معرفت دینی و توحیدی از یک سو و بازتولید متونی با جهت گیری های غیر دینی و گاه متعارض با دین و اندیشــه توحیدی در حوزه علوم انســانی در کشورهای اسلامی از سوی دیگر، به مســئله روش شناســی به واســطه نقش قابل تاملی که در تولید علوم و معارف انســانی ایفا می کند جایگاه ویژه ای می بخشــد. از این رو نوشــتار حاضر بر آن اســت تا با مروری نقادانه و موشــکافانه بر روش شناســی های رایج علوم انسانی و مقومات معرفت شناختی، هستی شناختی و انسان شناختی، امتیازهای روش رئالیزم صدرایی را به عنوان روشی کارآمد در تولید علوم انسانی اسلامی نشان دهد.
Machine summary:
بر اين اساس در ادامه ،با تفكيك روش شناسي كاربردي يا همان روش کاربرد نظریه علمی در حوزه های معرفتی مرتبط ، از روش شناسي بنيادين كه بر فرايند توليد نظريه هاي علمي و تعيين مبنا و معيار هاي علمي جهت اجتناب از انحراف وخطای روش شناختی و عدول از مبادي آن دلالت دارد ،(پارسانیا ،1383،10) به مطالعه و بررسي انواع روش شناسي هاي بنيادين در عرصه علوم انساني و پيش فرضها ،اصول موضوعه و مبادي هستي شناسي ، معرفت شناسي و انسان شناسي هريك پرداخته مي شود اثباتگرايي در پرتو اين رويكرد كه عمدتا در جريان و در نتيجه انقلاب علمي قرن هفدهم توسط پيشگاماني چون گاليله و نيوتن و در بينش نظري افرادي چون بيكن در نقد استغراق فلاسفه قرون وسطي در فلسفه افلاطون و ارسطو و يا انجيل به جاي مراجعه مستقيم به خود طبيعت به منظور شناخت آن و سپس در قرن نوزدهم متاثر از انديشه هاي كنت در خصوص قانون عام توسعه و تكامل ذهن بشر و دانش او در زمينه هاي مختلف عموميت يافت ، معرفت علمي معرفتي است اثبات شده و نظريه هاي علمي به شيوه اي دقيق از يافته هاي تجربي حاصل از مشاهده و آزمايش اخذ مي شوند .