Abstract:
در طول تاریخ بشر، معنویت به شکلهای مختلفی تجلی یافته و در پیرامون آن بسیار سخن گفته شدهاست. هر کس از دریچه ای به آن نگریسته و با تکیه بر بعد یا ابعادی از آن، تعریفی ارائه کرده است. معنویت یکی از نیازهای درونی انسان است که در قلبها و ذهنها و در آئین ها، به ویژه در آئین¬های مذهبی وجود دارد.اما معنویتی که در دین متکامل اسلام مطرح است از نظر ماهیت و روش، تفاوت¬های اساسی با دیگر معنویت های امروزین دارد و خورشید جهان تابش، حریم فردی و اجتماعی و ابعاد ظاهری و باطنی او را به خوبی دربرمی گیرد و به حق، نگرش اسلام نسبت به معنویت و هوش معنوی و ترویج آن در سازمانها نگاهی متعالی و همسو با ابعاد گوناگون سازمانها و اثربخشی آن را به دنبال خواهد داشت . در این مقاله، برآنیم تا آثار و کارکردهای معنویت و هوش معنوی را از بعد اسلامی بویژه در سازمانها بیان نماییم . چرا که اعتقاد به معنویت از منظر اسلامی در سازمانها رهنمونی درونی به سوی هدف های انسانی و خداپسندانه است و هرگز به کارکنان خود اجازه نمی دهد حقی را ضایع سازند و آن را ناچیز بشمارند.
Machine summary:
"تعریف ایمونز (2000) به تعریف گاردنر از هوش نزدیک شده است و معتقد است که معنویت میتواند به عنوان شکلی از هوش مورد بحث قرار گیرد، چرا که هوش معنوی، نه تنها معنویت، بلکه میزان انطباق پذیری افراد را پیش بینی میکند و قابلیتهایی را به فرد میدهد که او را برای حل مسائل و دستیابی به اهداف قادر میسازد.
بدون طرد پیروی از اصول معنویت اسلامی در سازمانها موجیب شکوفایی وپرورش هوش معنوی یا به تعبیری، عقل رحمانی در کارکنان میشود چنین کارکنانی به کمک عقل رحمانی در برخورد با مسائل مختلف کاری میتواند مناسبترین تصمیمات را با توجه به ابعاد جسمانی و روحانی خود اخذ کند لذا در نگرش امام عارفان و عاشقان معنویت اسلام کلید درمان همه دردهای بشر است و غفلت از آن، موجب دچار شدن سازمان به انواع مریضی های روحی و اخلاقی مشکلات اجتماعی و فرهنگی !
و با اندکی تأمل در کشورهایی مثل ایران نیز که اکثر مردم مذهب واحدی دارند و نسبت عمدهای از این جمعیت به شعائر مذهبی پایبندند، هیچ ابزاری نمیتواند به اندازه دین اسلام در گسترش معنویت مؤثر باشداز جانب دیگر به نظر میرسد مؤثرترین طریق خروج از معضلات کنونی محیطهای صنعتی و اداری کشورمان، تقویت قوه معنوی کارکنان در جهت شکوفایی بیش از پیش محیطها باشد و با توجه به وابستگی شدید معنویت و اسلام، تمسک به حبل معنویت و با طریق مذهب میتواند نجات بخش باشداز این رو توصیه میگردد که توسعه معنوی زمانی پایدار خواهد بود که بر مبنای ارزش های معنوی شکل گیرد که در این میان توجه به نقش مدیران در سازمانها بسیار اثر بخش خواهد بود ."