Abstract:
خاورمیانه یکی از مناطق راهبردی محسوب می شود و به لحاظ اهمیتی که در سطح بین المللی دارد، بحرا نهای بسیاری را پشت سر گذاشته و در سال های اخیر با بحرانی دیگر به نام پدیده داعش مواجه شده که برخی از کشورهای این منطقه را درگیر کرده است. این پدیده که بحرانی فراملی محسوب می شود قابلیت سر ریز شدن به دیگر کشورهای خاورمیانه را نیز دارد و علاوه بر آن به لحاظ هویتی رادیکال که برای خود تعریف کرده است، امنیت و هویت همه کشورهای منطقه از جمله ایران را تهدید می کند. در همین راستا هدف مقاله حاضر، بررسی تهدیدات هویتی و امنیتی داعش علیه ایران است که با توجه به نقش چشم گیر هویت در این تهدیدات، نظریه سازه انگاری برای این تحلیل، برگزیده شده و روش انجام پژوهش توصیفی تحلیلی است. بدین صورت که با شرح داده های خام و قیاس هویت داعش و نیز هویت ایران، تهدیدات داعش برای ایران از جمله خطر از بین بردن آرمان امت واحده اسلامی، وحدت و حکومت اسلامی و تهدید ژئوپلیتیک شیعه منتج می شود.
Machine summary:
این پدیده که بحرانی فراملی محسوب می شود قابلیت سرریز شدن به دیگر کشورهای خاورمیانه را نیز دارد و علاوه بر آن به لحاظ هویتی رادیکال که برای خود تعریف کرده است ، امنیت و هویت همه کشورهای منطقه از جمله ایران را تهدید می کند.
نتیجه طبیعی این تلقی در تبیین رفتار سیاست خارجی یک کشور آن است که دولت ها، بر اساس هویت زمینه مند خود، جهان را برای خود می سازند و بر اساس آن دست به کنش می زنند و در این کنش متقابل واقعیت نظام بین الملل را می سازند، اما هویت آنها دچار دگرگونی می شود.
بر اساس این رهیافت ، رفتار سیاست خارجی ایران باید در چارچوب نوع هویتی که این کشور برای خود در نظام بین الملل تعریف کرده است ، ارزیابی گردد.
قانون اساسی ایران به عنوان مجموعه ای از خواسته های مردم ، برگرفته از اسلام ، هویت تاریخی و حاصل تکوین هنجارهای مشترک میان مردم به ویژه پس از پیروزی انقلاب اسلامی ایران است که مهم ترین منبع شکل گیری سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران محسوب می شود.
(صبوری و صالحیان ، ١٣٩٢: ١٧٨) ج: امنیت ایران از منظر سازه انگاری امنیت هستی شناختی ، هویتی یا وجودی نه تنها بیانگر این مسئله است که چرا دولت ها اهداف غیرمادی را در سیاست خارجی خود خواستارند بلکه این موضوع را توضیح می دهد که چگونه دولت ـ ملت ها قوای نظامی خود را به گونه ای شکل می دهند که نیازهای هویتی آنها را بیش از نیازهای امنیتی فیزیکی صرف تامین کند.