Abstract:
اگر چه به لحاظ ژئواکونومیکی غالبا از سواحل، تحت عنوان دروازه های اقتصادی به سوی بازارهای
بین المللی و خط مقدم شکوفایی اقتصادی یا به عبارتی ورود توسعه در عمق سرزمین یاد می شود؛ اما
معمولا، از مهم ترین ویژگی های مناطق مرزی ب هویژه سواحل، دوری زیاد آنها از مرکز ثقل جغرافیایی
سرزمین مادر است که عموما کانون های اقتصادی و قلب تپنده ی رشد و توسعه ی دول تها در آنها
شکل م یگیرد. در واقع این موضوع جغرافیایی که از طبیعت مناطق مرزی ناشی می شود، پیامدهای
نامطلوبی را برای مناطق مرزی به همراه دارد که مهم ترین آن، محرومیت شدید اقتصادی و حاشیه ای
بودن این مناطق و قرار نگرفتن آنها در مسیر امواج توسعه است. با این حال، بحث قابل توجه، تاثیرات
کاملا نامطلوب محرومیت های شدید اقتصادی در مناطق مرزی، در ابعاد متنوع و متفاوت در حوزه ی
امنیت مرزی است. در این ارتباط، ظاهرا با توجه به پتانسیل های انسانی، طبیعی و شرایط جغرافیایی
و سیاسی مناطق مرزی، فرصت های مطلوبی جهت استفاده از پتانسیل های محلی در تامین امنیت و
آمایش مناطق مرزی وجود دارد که در این حوزه م یتوان از طرح ساخت پل خلیج فارس در سواحل
جنوبی ایران نام برد که جزو مهم ترین طرح های راهبردی - آمایشی است که بر محور بهر هگیری از
پتانسیل های جغرافیایی - محلی در جهت تامین امنیت و آمایش مرزی حوزه ی ساحل - مرزی ایران
در دروازه ی راهبردی خلیج فارس در حال اجرا است. طبق نتایج این پژوهش، با توجه به دورنمای قابل
پی شبینی از اقتصاد جزیره و منطقه آزاد تجاری - صنعتی قشم، قطعا ساخت پل خلیج فارس خالق
این پتانسیل است که تحت عنوان مکمل ساختاری - کارکردی جزیره و منطقه آزاد قشم بسترهای
لازم برای نق شآفرینی ژئواکونومیکی قشم در حوزه رقابت منطقه ای در خلیج فارس را فراهم آورد. در
واقع به طور کلی می توان اهمیت راهبردی ساخت پل خلیج فارس در تامین امنیت و آمایش حوزه
ساحل - مرزی ایران در جزیره قشم و دروازه ارتباطی خلیج فارس را در شک لگیری کانون جدید
تجارت منطقه ای و تقویت توان رقابت اقتصادی ایران در منطقه خلاصه کرد. اهمیت این موضوع در
آن است که اکنون در حوزه ی بین الملل، دیپلماسی غالبا با نقش اقتصاد تعریف می شود. علی الخصوص
این که اقتصاد در ذات خود کاملا پویا و ارگانیکی امنیت و ارتقاء سرزمینی را هم به همراه دارد.
Machine summary:
اهمیت راهبردی پل خلیج فارس در تأمین امنیت و آمایش مرزی (حوزه ی ساحلی منطقه ی آزاد تجاری - صنعتی قشم ) تاریخ دریافت :٩٣/٧/٢١ علی ولیقلی زاده ١ تاریخ پذیرش نهایی :٩٣/١٠/١٨ چکیده اگر چه به لحاظ ژئواکونومیکی غالبا از سواحل ، تحت عنوان دروازه های اقتصادی به سوی بازارهای بین المللی و خط مقدم شکوفایی اقتصادی یا به عبارتی ورود توسعه در عمق سرزمین یاد می شود؛ اما معمولا، از مهم ترین ویژگی های مناطق مرزی به ویژه سواحل ، دوری زیاد آنها از مرکز ثقل جغرافیایی سرزمین مادر است که عموما کانون های اقتصادی و قلب تپنده ی رشد و توسعه ی دولت ها در آنها شکل می گیرد.
در همین خصوص ، طبق نظر اغلب کارشناسان ویژه ی آمایش سرزمین در مناطق مرزی ، با توجه به پتانسیل های انسانی ، طبیعی و شرایط جغرافیایی و سیاسی مناطق مرزی در روند توسعه ی ملی ، به راحتی می توان از طریق طرح نظامی منسجم ، برنامه ریزی مبتنی بر بهره گیری از پتانسیل های محلی در تأمین امنیت و آمایش مناطق مرزی را در اولویت قرار داد که برای مثال طرح احداث پل راهبردی خلیج فارس در حوزه ی ساحلی منطقه ی آزاد تجاری - صنعتی قشم ، جزو طرح های مهم راهبردی - آمایشی است که بر محور بهره گیری از پتانسیل های محل در جهت تأمین امنیت و آمایش مرزی حوزه ی ساحلی ایران در حال اجرا است .