Abstract:
هدف: هدف از مطالعه حاضر تعیین اعتبار مقیاس نیمرخ خطر مصرف مواد برای جمعیت جوان و معرفی رویکرد شخصیت بنیان در سنجش استعداد اعتیاد بود.
روش: روش پژوهش توصیفی از نوع همبستگی و جامعه آماری کلیه دانشجویان دختر و پسر 18 تا 41 ساله دوره کاردانی و کارشناسی دانشگاههای آزاد اسلامی استان آذربایجان غربی به تعداد 40190 نفر بود. از میان آنها 592 دانشجوی به روش نمونه گیری تصادفی خوشهای از هر کلاس 6 نفر برحسب پنج گروه تحصیلی، چهار سال تحصیلی و رعایت نسبت جنس انتخاب شد. برای جمعآوری دادهها از مقیاس نیمرخ خطر مصرف مواد ویسیک، استوارت، فیل و کونرود (2009) استفاده و دادهها با تحلیل عاملی تاییدی تحلیل شد.
یافتهها: نتایج ساختاری در مقیاس نیمرخ خطر مصرف مواد، 4 عامل حساس به اضطراب، ناامیدی، هیجانطلبی و تکانش گری را تایید کرد.
نتیجهگیری: این مقیاس بهواسطه ویژگی های روانسنجی مطلوب، ابزاری معتبر برای اندازهگیری استعداد اعتیاد از طریق ابعاد غیر همپوش شخصیت است و توصیه میشود از آن برای پیشگیری، درمان، آموزش و پژوهش جوانان از هر دو جنس استفاده شود.
Machine summary:
نتایج مطالعات متعدد مقطعی و طولی در گروه های در معرض خطر، نوجوانان و بزرگسالان از طریق مقیاس نیمرخ خطر مصرف مواد، نقش تفاوت های فردی را در پیش بینی استعداد سوءمصرف مواد نشان داده است (ویسیک و همکاران ، ٢٠٠٩؛ کرانک و همکاران ، ٢٠١١).
پایایی عامل های این مقیاس برای حساس به اضطراب ، ناامیدی ، هیجان خواهی و تکانش گری به ترتیب ٠/٨٨، ٠/٧٤، ٠/٧٦ و ٠/٦٨ برآورد شده است .
در مطالعات دیگر در مورد مقیاس نیمرخ خطر مصرف مواد با نمونه های مردم عادی ، دانشجویان و دانش آموزان پایایی بازآزمایی و همسانی درونی و اعتبار سازه ، هم زمان و پیش بینی قابل قبولی به دست آمده است (ویسیک و همکاران ، ٢٠٠٩؛ کرانک و همکاران ، ٢٠١١).
تفاوت نمره های دانشجویان در مقیاس نیمرخ خطر مصرف مواد بر حسب جنس (به تصویر صفحه رجوع شود) عامل های مقیاس مرد زن t میانگین (انحراف معیار) میانگین (انحراف معیار) ناامیدی (مقیاس اصلی ) 12/53(3/18) 11/89(2/51) 2/41* ناامیدی 6/93(2/10) 7/20(2/20) 1/49 حساسیت به اضطراب 11/48(2/86) 12/22(2/69) 3/14** تکانش گری 11/20(2/96) 11/29(2/71) 0/36 هیجان خواهی 15/47(3/47) 13/54(3/53) 6/46** *P ٨٦ فصلنامه روان شناسی کاربردی / سال ٨/ شماره ٣(٣١)/ پاییز ١٣٩٣ رویکرد شخصیت بنیان در سنجش استعداد اعتیاد:...
در این رویکرد مقیاس نیمرخ خطر مصرف مواد به واسطه ویژگی های روان سنجی مطلوب ، ابزاری معتبر برای اندازه گیری ابعاد غیر همپوش شخصیت و حساس به شناسایی استعداد انگیزشی نسبت به الگوهای اختصاصی یا استعداد اعتیاد، به سوءمصرف مواد و الکل است .