Abstract:
فیلوپونس مشهور به یحیی نحوی پس از هزار سال به رد نظریه حرکت ارسطو دست زد. از دیدگاه ارسطو با انتقال قوه محرک به لایه های محیط و بموجب قوه انتقالی محیط به متحرک، حرکت پرتابی استمرار می یابد. یحیی نحوی ضمن نقد ارسطو معتقد است که هر حرکتی اعم از حرکت طبیعی یا قسری به موجب قوه موثر درونی است و محیط همواره نقش مقاوم دارد نه محرک و برخلاف آنچه ارسطو تصور می کند، حرکت طبیعی اجسام برای رسیدن به حیز و مکان طبیعی نیست و حرکت قسری به علت انتقال قوه از محیط استمرار نمی یابد، بلکه به واسطه انتقال قوه از محرک به متحرک، حرکت در متحرک ایجاد شده و موجب استمرار آن می شود. برخلاف نظر برخی از محققین غربی که در پیگیری نظریه کلاسیک دینامیک، نظریه حرکت یحیی نحوی را مبنای ریشه یابی های خود قرر داده و آن را دارای اصالت و تاثیر بر نظریه های بعدی می دانند، ابن سینا از روش علمی او ناخرسند بوده و کار او را به دلیل وارد کردن عناصر مابعدالطبیعی مورد نقد و بررسی قرار می-دهد. تردیدها و پرسش هایی از جمله اینکه: آیا این قوه موثر درونی قبل از حرکت در جسم بوده است و اگر بوده، چطور موجب حرکت نبوده است؟ اگر حرکت خودبخودی است به چه علت حرکت جسم متوقف می شود؟ و آیا جسم به خودی خود قوه درونی اش را مصرف می کند؟... در اینجا وجود دارند که در این مقاله ابتدا مسائلی که یحیی نحوی با آن مواجه بوده و نظریه حرکت وی را مورد بحث قرار داده و سپس نقدهای ابن سینا بر این نظریه را مورد کاوش قرار می دهیم. تعارضات نظریه قوه موثر یحیی نحوی و تفاوت های نظریه ابن سینا با نظریه وی بیانگر اصالت نظریه میل ابن سینا است.
From Aristotle's point of view، in ejection adversary movement، the movement is continued through transmitting driving force to the layers of intermediate environments. Yahya Nahvi criticizes Aristotle's theory and believes that every movement، consisting of natural or adversary movement take place due to internal Dunamis Endotheisa، in addition contrary to Aristotle's perception، the natural movement of objects is not for reaching a natural place and celestial movement is not being continued due to environmental force but due to the transmission of a non-material force from motive to movable، a spontaneous movement is created in the movable and it causes the continuation of movement. There are many doubts and questions about Yahya Nahvi's theory of movement: Is this internal force existent in the object before movement? If any، why has not the force not caused movement? If movement is spontaneous why is the movement of object stopped? Does the object consume its internal force spontaneously? After a criticism of Nahvi's theory of movement، Avicenna propounds his theory which will be discussed in this article.
Machine summary:
"Self-expending می دارد، زیرا در این صورت تیری که بر روی میز قرار گرفته است ، می تواند به وسیله بادی که توسط حرکت دستی در پشت آن ، ایجاد می شود، جابجا گردد و اگر هوا از نقش یک محرک فعال ، نزول کند، بنابر نظر یحیی نحوی تنها یک امکان باقی می ماند؛ یک قوة موثر است ، که از کمان به تیر وارد می شود؛ «این ضروری است که یک قوه انگیزاننده غیر مادی فرض کنیم که از پرتاب کننده بر پرتابه وارد می شود.
) I= نماد "میل " و V = نماد "سرعت " I1/I2=V1/V2 حال اگر حداقل مقاومت مورد نیاز برای تأثیر بر قوة درونی و میل شیئ متحرک را به اندازه ای فرض کنیم که بتوان از مقاومت آن صرف نظر کرد می توان نتیجه گرفت که براساس نظریه میل ابن سینا داریم : I1/I2=V1*W1/V2*W2 نظریة حرکت پرتابی یحیی نحوی به روایت ابن سینا و نقد و بررسی آن ابن سینا در فصل هشتم از مقالة دوم سماع طبیعی پس از تبیین نظرات ارسطو و افلاطون دربارة مسئلة حرکت پرتابی ، نظریة یحیی نحوی را نقد نموده و در نهایت نظریة خود را مطرح می کند و قبل از طرح نظریة دوباره می گوید که سوای این دو نظریه ، نظریة سومی هم وجود 1 دارد، چنانچه همه اقسام حرکت قسری یا از قوه ای (میل )است یا از تأثیر قوه مؤثر."