Abstract:
ترجمه همواره نقش مهمی در پرکردن شکاف بین فرهنگها و زبانهای مختلف و معرفی ابعاد
ادبی جدید به ادبیات زبان مقصد ایفا کرده است. برخلاف این باور رایج که ترجمه در مقایسه
با اثر اصلی جایگاه فرعی دارد، در مقاطع زمانی مختلف ثابت شده است که ترجمه به حدی در
زبان مقصد تاثیرگذار است که حتی در ادبیاتی غنی و کهن همچون ادبیات فارسی، به الگویی
برای نویسندگان تبدیل می شود. پژوهش حاضر تلاش می کند با تاکید ویژه بر برهه زمانی
بین سالهای 1300 تا 1350 هجری شمسی، یعنی هنگامی که شیوه های جدید نویسندگی از قبیل
4 به نظام ادبی فارسی معرفی شدند، تاثیر ترجمه را از ادبیات " سیلان ذهن" 3 و " تکگویی درونی "
غرب در سالهای بین 1200 تا 1350 بر ادبیات معاصر فارسی مورد بررسی قرار دهد. بدین
منظور، مفاهیم نظریه نظام چندگانه و برنامه ریزی فرهنگی و برنامه ریزی فرهنگی " اون زهر" به عنوان چارچوب نظری
تحقیق و جهت بررسی این مسئله که ترجمه از ادبیات مدرن انگلیسی چگونه بر نگارش رمان
مدرن فارسی تاثیر گذاشته است انتخاب شد. مشاهده شد که عوامل مختلفی باعث شدند ترجمه
رمانهای غربی جایگاهی مرکزی در نظام ادبی فارسی پیدا کنند و به موجب آن شیوه های جدید
نویسندگی از قبیل
سیلان ذهن" و "تکگویی درونی" به رمان مدرن فارسی راه یابند.
Machine summary:
Critical Language & Literary Studies دريافت : ٩٣/٠٨/١٩ «٧٩- ٦» تاييد: ٩٣/١١/١٩ وقتي ترجمه موجب تغيير نگارش رمان فارسي ميشود دلزنده رودي ١ هلن اوليائي نيا٢ چکيده ترجمه همواره نقش مهمي در پرکردن شکاف بين فرهنگها و زبانهاي مختلف و معرفي ابعاد ادبي جديد به ادبيات زبان مقصد ايفا کرده است .
پژوهش حاضر تلاش مي کند با تأکيد ويژه بر برهه زماني بين سالهاي ١٣٠٠ تا ١٣٥٠هجري شمسي ، يعني هنگامي که شيوههاي جديد نويسندگي از قبيل «تکگويي دروني »٣ و«سيلان ذهن »٤ به نظام ادبي فارسي معرفي شدند، تأثير ترجمه را از ادبيات غرب در سالهاي بين ١٢٠٠ تا ١٣٥٠بر ادبيات معاصر فارسي مورد بررسي قرار دهد.
در اين دوره علاقه ايرانيان به ادبيات غرب افزايش يافت و زمينه ورود شيوه ها و سبک هاي جديد نويسندگي به نظام ادبي فارسي و استفاده نويسندگان جوان از آنها فراهم شد.
اين امر در مورد ايران نيز صادق است چرا که شيوه هاي جديد نويسندگي ، يعني «سيلان ذهن » و «تک گويي دروني »، از طريق ترجمه رمانهاي غربي توسط نويسندگان برجسته اي همچون «هدايت » و سپس «چوبک » و «گلشيري » به نظام ادبي فارسي معرفي شد.
اين نويسندگان با ترجمه رمانهاي غربي هم شيوه هاي جديد نويسندگي از قبيل تک گويي دروني را به نظام ادبي فارسي معرفي کردند و هم آنها را در رمانهاي خود به کار گرفتند.
«اون زوهر» معتقد است ادبيات ترجمه شده معمولا در جايگاه فرعي قرار مي گيرد، جايگاهي که نمي تواند بر مرکز نظام چندگانه اثر مهمي بگذارد و از هنجارهاي ادبي زبان مقصد پيروي مي کند.