Abstract:
حقوق بین الملل توسعه، به عنوان سیستم قاعده ساز بین المللی مبتنی بر عدالت و همبستگی، در پی فراهم آوردن فرصت های برابر برای مشارکت تمامی کشورها در تعاملات بین المللی است. برنامه های بین المللی توسعه شامل حوزه های مختلفی است که در این پژوهش با انتخاب دو حوزه ی کلیدی کاهش فقر و حفاظت از محیط زیست، در صدد ارائه ی الگویی نوین از توسعه ی همه جانبه از طریق مشارکت آگاهانه و فعالانه ی همه ی شهروندان با بهره-مندی از ظرفیت های حقوق بین الملل توسعه به منظور ایجاد بستری برای تقویت و ارتقای مشارکت شهروندی و تسریع روند دستیابی به برنامه های توسعه هستیم. در این چارچوب، ابزار اصلی نیل به توسعه، نه تنها همکاری میان کشورهای توسعه یافته و در حال توسعه بلکه مشارکت معنادار، واقعی و گسترده شهروندان بطور عام، سازمان های غیردولتی، زنان و بومیان بطور خاص و ایجاد بستری مناسب برای تقویت و ترویج مشارکت شهروندان است. از آنجایی که موفقیت برنامه های توسعه تا حد زیادی بستگی به پذیرش آن از سوی ذی نفعان دارد، آموزش، توانمندسازی و ایجاد شرایط مساعد برای فعالیت شهروندان در سطوح مختلف تصمیم گیری نه تنها مشارکت موثر شهروندان و تحقق توسعه ی انسانی را به همراه دارد، بلکه منجر به دستیابی به اهداف توسعه و به طور کلی توسعه ی پایدار نیز می-گردد.
Machine summary:
توسعه ، ابعاد متعدد اجتماعی ، اقتصادی ، سیاسی ، فرهنگی و زیست محیطی دارد و موضوعاتی را در بر می گیرد که امکان پرداختن به کلیه این حوزه ها در پژوهش حاضر نیست ، لذا از میان موضوعات مختلفی که تحت شمول برنامه های توسعه قرار می گیرد، دو موضوع کلیدی کاهش فقر و حفاظت از محیط زیست را انتخاب کردیم که نه تنها از مهم ترین مشکلات کنونی جهان هستند، بلکه اهمیت مشارکت شهروندان نیز در آن بسیار برجسته است .
2. Committee for Development Policy, (2007), Strengthening the International Partnership for Effective Poverty Reduction, New York: United Nations-DESA.
از این رو با توجه به برنامه های ذکر شده ، می توان یکی از اهداف کلیدی برنامه های توسعه کاهش فقر را توانمندسازی شهروندان و ایجاد فرصتی برای ایفای نقش از سوی آنان خصوصا فقرا دانست تا قادر به مشارکت و حضور فعال در فرایندهای تغییرات سیاسی ، اجتماعی و اقتصادی باشند.
برنامه های توسعه شامل موضوعات مختلفی است که تحقیق حاضر بر مبنای بررسی مشارکت شهروندان در پیشبرد برنامه های توسعه در دو حوزه ی کاهش فقر و حفاظت از محیط زیست با بهره مندی از ظرفیت های حقوق بین الملل توسعه و در چارچوب قواعد بین المللی توسعه انجام گرفته است و در خلال مطالب به آموزش و توانمندسازی نیز اشاره شده است .