Abstract:
امروزه یکی از مهمترین این عرصه های خدمات سلامتی، حفظ و ارتقاء سلامت زنان و دختران در دوسر طیف سنی باروری یعنی نوجوانی و یائسگی است . توانمند سازی زنان در دوره یائسگی، سلامت آنان را برای حدود یک سوم دوره زندگیشان تضمین نموده و سالهای پایان باروری و زندگی را برایشان به سالهایی مفید تبدیل خواهد کرد. شروع یائسگی تدریجی بوده و معمولا با تغییراتی در روند قاعدگی شروع میشود که این تغییرات از اواخر دهه سوم زندگی شروع میشود عواقب اصلی یائسگی عمدتا با کمبود استروژن در ارتباط هستند و نگرانی های بهداشتی اصلی در زنان یائسه عبارتند از: علائم وازوموتور، آتروفی ادرای ــ تناسلی، استئوپروز، بیماری قلبی ـ عروقی و سرطان ، کاهش عملکرد شناختی و مشکلات جنسی، مشکلات روانی ــ اجتماعی، بی خوابی و خستگی، افسردگی، اضطراب ، تحریک پذیری، کاهش تمرکز و فراموشی با یائسگی ارتباط دارند. امروزه انجام رفتارهای ارتقاءدهنده سلامت یکی از بهترین راه هایی است که زنان توسط آن میتوانند سلامتی خود را حفظ و کنترل کنند زیرا تحقیقات بسیاری نشان داده است که علت بسیاری از بیماریهای مزمن ، سبک زندگی و رفتارهای انسان است . پندر رفتارهای سبک زندگی سلامت محور را به ٦ بخش تقسیم میکند: مسئولیت در قبال سلامتی ، ورزش ، تغذیه ، روابط بین فردی، رشد روحی و مدیریت استرس . نتایج پژوهشها موید این است که افزایش آگاهی در این زمینه باعث افزایش خودکارآمدی و بهبود کیفیت زندگی می گردد. سایکوسوماتولوژی علائم یائسگی میتواند یک پدیده مرتبط با فرهنگ ، وضعیت روحی، روانی، اجتماعی و سلامت عاطفی زنان باشد. با توجه به اهمیت دوران یائسگی به لحاظ بهداشتی، فرهنگی و اجتماعی، مقاله حاضر با هدف تبیین اثربخشی آموزش بر رفتارهای ارتقاء دهنده سلامت زنان در یائسگی به بررسی سلامت زنان یائسه و عوامل مرتبط با آن ، جهت ارائه راهکارهای مناسب برای حل مشکل آنان می پردازد.
Machine summary:
شروع يائسگي تدريجي بوده و معمولا با تغييراتي در روند قاعدگي شروع ميشود که اين تغييرات از اواخر دهه سوم زندگي شروع ميشود عواقب اصلي يائسگي عمدتا با کمبود استروژن در ارتباط هستند و نگراني هاي بهداشتي اصلي در زنان يائسه عبارتند از: علائم وازوموتور، آتروفي ادراي ــ تناسلي، استئوپروز، بيماري قلبي ـ عروقي و سرطان ، کاهش عملکرد شناختي و مشکلات جنسي، مشکلات رواني ــ اجتماعي، بي خوابي و خستگي، افسردگي، اضطراب ، تحريک پذيري، کاهش تمرکز و فراموشي با يائسگي ارتباط دارند.
با توجه به اهميت دوران يائسگي به لحاظ بهداشتي، فرهنگي، رواني و اجتماعي، مقاله حاضر با هدف تبيين اثربخشي آموزش بر رفتارهاي ارتقاء دهنده سلامت زنان در يائسگي، به بررسي سلامت زنان يائسه و عوامل مرتبط با آن ، جهت برنامه ريزي ها و ارائه راهکارهاي مناسب براي حل مشکل آنان مي پردازد.
رويکردهاي ارتقا سلامت و اهداف هر يک عبارتست از: Medical با هدف تشخيص تهديد هاي ناشي از بيماري Behavior change با هدف ترغيب افراد براي مسئوليت پذيري جهت سلامتي خود و انتخاب سالمترين شيوه زندگي Educational با هدف افزايش اطلاعات و مهارت در مورد شيوه سالم زندگي Empowerment با هدف کار با افراد و اجتماعات در رابطه با مواجهه با نيازهاي درک شده آنها Social change با هدف قراردادن نابرابريهاي سلامتي بر اساس رده بندي نژاد، جنس و جغرافيا (ديگالووي و گيلبرت ، ٢٠١٥).
Stress, psychological distress, psychosocial factors, menopause symptoms and physical health in women.