Abstract:
مقتضای ذات و مقتضای اطلاق عقود بهمثابۀ نظریۀ تشخیصی در ساحت فقه اسلامی بر حقوق و تکالیف ناشی از انعقاد عقود حکومت دارند. تعیین اقتضائات ذات و اطلاق عقد نکاح نیز، با نظر به اقسام آن، تأثیر مستقیمی بر تبیین مصادیق مشروع حقوق و تکالیف زوجین در نتیجۀ تحقق عقد نکاح دارد. گرچه شاید برای اثبات عدم مشروعیت الزام زوجین به فرزندآوری، به نفی فرزندآوری بهعنوان مقتضای ذات و اطلاق عقد نکاح در هر دو قسم دائم و موقت، تمسک شده باشد؛ در این پژوهش با انگیزۀ اثبات مشروعیت الزام به فرزندآوری در تحقیقات آتی، به تبیین اقتضائات عقد نکاح، روش کشف آن و ارتباط آن با امر فرزندآوری میپردازیم و با نظر به تفاوت میان اقتضائات عقد دائم و موقت و با اتخاذ مبنای کشف مقتضای اطلاق از طریق شرع و عرف، به تأملی فقهی پیرامون فرزندآوری خواهیم پرداخت و حاصل آنکه مستنداً فرزندآوری را بهعنوان مقتضای اطلاق عقد نکاح دائم شناسایی و تأیید میکنیم.
The condition of the essence and the validity of the contract in Islamic jurisprudence is based on the rights and duties of the contract. Determining the necessities of the essence and the relation of the marriage contract, depending on its type, has a direct effect on the explanation of the legitimate examples of the rights and duties of the couples in marriage contract. In order to prove the illegitimacy of the requirement for married couples to have a child, It is said that childbearing is not subject to the marriage contract and is not subject to marriage But this research explains the necessities of marriage, the method of its discovery, and its relationship with childbearing. And in view of the difference between the requirements of a permanent and temporary contract, And by adopting the basis for the discovery of the proper use of the law and the custom, with studies of jurisprudence on childbearing. As a result, it is proved that childbearing is subject to the permanent marriage contract.
Machine summary:
در نصـوص اسلامی نیز فرزندآوری اهمیت بسیاری دارد (آل عمران : ١٤؛ إسراء: ٦؛ نوح : ١٢؛ نحـل : ٧٢؛ مؤمنون : ٥٥؛ شعراء: ١٣٣؛ کهف : ٤٦؛ هود: ٧١؛ حجر: ٥١ - ٥٣؛ کلینـی : ١٤٠٧، ج ٥: ٢٥٧؛ حر عاملی ، ١٣٧٤، ج ١٥: ٩٦) تا جایی که به عنوان مهم ترین ساحت تعـین حفـظ نسـل ، از مقاصد شریعت پذیرفته می شـود (غزالـی طوسـی : ١٤١٣، ج ١: ٤١٦ - ٤١٧) از طرفـی بـا توجه به نظام خلقت تکوینی ، مبتنی بر تمایل جنسی زن و مرد و لزوم اطفای غریزة جنسـی بر ایجاد ارتباط جنسی زن و مرد، لقاح و تولید مثل بـه عنـوان نتیجـة طبیعـی حصـول ایـن ارتباط ، امری قطعی محسوب می شود و از طرف دیگر، انحصار مشروعیت برقراری ارتبـاط جنسی زن و مرد به انعقاد نکاح ، در شریعت اسلامی ، حاکی از ارتباط مستقیم میان نکـاح و فرزندآوری است ؛ که سفارش های مکرر پیامبر اکرم (ص ) و دیگر معصومین (ع ) بـر تشـویق و ترغیب به نکاحی که فرزندآوری را به دنبال دارد، مؤید آن است (ابن بابویـه قمـی : ١٤١٣، ج ٣: ٣٨٧؛ خراسانی نسائی : ١٤٠٦، ج ١: ٥٩٢).