Abstract:
هرچند اکنون برداشت عمومی از روابط روسیه با ایران، روابطی بسیار همگرا و گرم است، اما واقعیتهای تاریخی در مورد روابط مسکو و تهران، نشاندهنده رابطهای پیچیده همراه با فراز و فرود بسیار و وابسته به عوامل و ﻣﺆلفههای گوناگون دوجانبه، منطقهای و بینالمللی است. این رابطه میراثدار رخدادهای دشمنیآلود ایران و روسیه از اوایل قرن 19 است که همچنان سایه تردید و بدبینی آن بر این رابطه گسترده مانده است. تصرف خاک ایران توسط امپراتوری روسیه در اوایل قرن 19، مداخله ویرانگر روسیه تزاری در انقلاب مشروطه ایران در اوایل قرن 20، حمایت اتحاد شوروی از جریانهای تجزیه طلب در شمال و شمال غربی ایران، تخلیه نکردن خاک ایران در پایان جنگ جهانی دوم از سوی نیروهای نظامی اتحاد شوروی، حمایت اتحاد شوروی از حزب توده ایران، حمله اتحاد شوروی به افغانستان و اشغال این کشور مسلماننشین در همسایگی شرقی ایران (1979-1989)، حمایت ﻣﺆثر اتحاد شوروی از عراق در طول جنگ ایران و عراق از سال 1980 تا سال 1988 از جمله اقدامها و رفتارهای خصمانه روسیه است که با وجود اراده ایران برای داشتن روابط نزدیک با روسیه در شرایط جدید، همچنان بر روابط دو کشور سایه انداخته است. هر چند به دلایل گوناگون که در ادامه خواهد آمد، ایران با ﺗﺄکید بر حق حاکمیت، منافع خود در سطوح گوناگون از مسیر رابطه با روسیه پیگیری میکند، اما این میراث تاریخی سبب شده همچنان نگاه بدبینانه همراه با بیاعتمادی به مسکو و روابط با این کشور، در مطبوعات و مردم ایران وجود داشته باشد.
Iran-Russia's seems very integrated and warm now, but during last 25 years there were many up and dawn in the course of their relations. Historical realities indicate these relations permanently have experienced very different stages. Many diverse factors have affected their relation in domestic, regional and international levels. The two countries relations in 19 century have shaped their perceptions about others goals and aims. The events of the final stage of the world war II have a very deep impact on Iranian people and government. The Soviet supportive policy in the case of Azerbaijan and Kurdistan separative movement are very important factors in this regards. Policies and activities of Communist Tudeh party has a constant influence on this relation, both before and after the Islamic Revolution in Iran. These historical legacies in Iran- Russia's relations after the collapse of the Soviet Union continue its influence on the two countries relation, that shapes the main question of this paper. the authors use descriptive- analytical methodology for their research.
Machine summary:
"در جریان افزایش انتقادهای نمایندگان دوما بر یلتسین به دلیل گرایش های غرب گرایانه و نیز فشار برای افزایش روابط روسیه با عراق و حمایت از این کشور در برابر امریکا، یلتسین از موضوع رابطه مسکو - تهران برای اثبات ملی گرایی دولت خود استفاده می کرد.
در همان حال تحولات زیادی که هم در ایران و هم در روسیه رخ داد، از جمله شکل گیری بحران اوکراین و تحریم روسیه از سوی غرب و به نتیجه رسیدن مذاکرات هسته ای و مهمتر از همه ورود روسیه به صحنه عملیاتی نبرد سوریه ، موجب شکل گیری مرحله جدید در روابط تهران و مسکو شده و روابط دو کشور در ابعاد مختلف ؛ در زمینه های سیاسی ، اقتصادی ، همکاری های منطقه ای روند رو به رشد گرفت .
هرچند روسیه در جریان شکل گیری این توافق نقش تأثیرگذار داشت ، اما نمی توان فراموش کرد که سیاست ضد غربی ایران برای این کشور چه مزایا و دستاوردهایی در طول سال های پس از انقلاب اسلامی در ایران - پیش و پس از فروپاشی اتحاد شوروی، در بر داشته است .
بر این اساس با وجود تلاش ایران و روسیه برای بیاثر ساختن عامل آمریکا در رابطه دو جانبه ، وقتی منافع تهران و مسکو در موضوعی متفاوت میشود و مسأله غرب نیز مطرح است ، بدبینی و بیاعتمادی تاریخی بر روابط دو کشور سایه میافکند.
Russia, Iran, and the (Increasingly) Lonely Superpower, Foreign Policy Research Institute, March 17, available at: https://www."