Abstract:
پیشینه تفکر تکفیری و سلفیگری معاصر را میتوان در تفکرات و عقاید و نیز نوع
سلوک روحی و اخلاقی خوارج در عصر علوی یافت. این مقاله ضمن نگاه مقایسهای
به سلفیهای معاصر وخوارج با رویکرد اخلاقی به ارزیابی دیدگاههای آنها با
معیارهای اخلاقی به ویژه بارویکرد اخلاق فضیلت گرا پرداخت تا مسیر قضاوتهای
صحیح جوامع مختلف نسبت به اسلام ناب فراهم شده بین فرقههای انحرافی و
اسلام اصیل تمایز قائل شوند. به جهت تاثیرگذاری حوزه اخلاق و ابعاد مختلف آن
ما از منظر اخلاقی به این مقایسه پرداختهایم. حوزههای فکری اعتقادی که به نقد
و ارزیابی باورهای آنان میپردازد نیز نوع عواطف و گرایشهای باطنی و قلبی
ایشان و در نهایت نوع سلوک و رفتار این فرق با توجه به معیارهای اخلاق اسلامی
تفاوتهای چشمگیر این فرق انحرافی را با دیدگاههای اصیل اسلامی نشان خواهد
داد. این پژوهش نشان میدهد تشابه اصلی این دو جریان در ابعاد گفته شده
کجفهمی, قشریگری, نفرت» تکفیر مخالفان و استفاده از خشونت است که در این
پژوهش سعی شده به روش کتابخانهای ضمن معرفی چارچوب فکری و اخلاقی
ایشان دیدگاهها و ویژگیهای اخلاقی آنان مورد نقد و ارزیابی اخلاقی قرار گیرد.
The roots of contemporary Takfiri and Salafi`s thought may be found in Khawarej thoughts, beliefs and moral and spiritual manner of life in Alawi age. The paper, comparing contemporary Salafis and Khawarej in an ethical approach, has studied and assessed their views with the norms in virtue ethics in order to prepare the ground for human societies to make distinction between this group and true Muslims. Other fields of religious studies that study their beliefs criticaly, would also show their inner and mental tendencies and manner of life and their distortion from real Islamic beliefs. As shown in the paper, this converted group`s main remarked resemblance with Khawarej lies in misunderstanding, superficiality, relating disbelief to others and using violation to others. In the paper, with reliance on library sources, their distortion has been focused on critically.
Machine summary:
سلفیهای تکفیری با عقاید بسیار تند و خشن در تاریخ معاصر یکبار دیگر تفکرات گروه افراطی خوارج را زنده کردند و سبب تخریب شدید دین اسلام شدند تا جایی که دشمنان اسلام با دامن زدن به اختلافات مذهبی در کشورهای اسلامی و شعلهور ساختن آتش فتنه سلفیهای تکفیری، جلو رشد اسلام در جهان را گرفتهاند و امروزه ظهور سلفیهای تکفیری و داعش به بزرگترین مشکل دولتهای اسلامی تبدیل شده و انرژی و توان این کشورها را صرف خود کرده است و ازآنجاکه خاستگاه فکری و مذهبی سلفیهای تکفیری، خوارج عصر علی× میباشند مقایسه تطبیقی این دو جریان و بیان تشابه آنها میتواند رمزوراز اخلاقی را در نوع رفتارهای آنها نمایان سازد.
آیا میتوان نام چنین روحیهای را هرچند برخاسته از عقاید غلط است شجاعت نامید و آن را اخلاقی ارزیابی نمود یا ایشان مصداق کسانی هستند که به خویشتن ظلم کرده و بر اساس آیه «وݩلاٰ تلقوا بایدٖیکم الی التهلکة» (بقره / 195) خون خود را هدر داده و به خطا رفتهاند و عقوبت الهی شامل آنان خواهد شد؟ بهنظر میرسد پس از اتمام حجت و آوردن دلیلهای عقلی و شرعی از طرف امیرالمؤمنین× در عصر خوارج و دلیلهای متقن عقلی و فطری در روزگار معاصر آنان حجتی نزد خدا نخواهند داشت ازاینرو امیرالمومنین علی× با آنان جنگ و مبارزه مینمود.
کافی است که به تاریخ این گروه مراجعه کرده و کشتار بیرحمانه آنها را در حمله به مکه و مدینه و طائف، کربلا، یمن، نجف و سایر بلاد اسلامی از نظر بگذرانیم؛ درصورتیکه در همین زمان، کفر و الحاد در روی زمین گسترده و عالمگیر شده بود وهابیان به فکر پیکار با آنان برنیامدند، بلکه با انگلیسیها و دیگر بیگانگان ساختند و مسلمانان را قتل عام کردند.