Abstract:
آموزش عالی همانند بسیاری از کالاها و خدمات کالایی اقتصادی است که خانوارها با توجه به درآمد خود در برابر مصرف آن حساسیت نشان می دهند که این حساسیت خود شاخصی برای ارزیابی کشش درآمدی خانوار برای تقاضای آموزش عالی است. بنابراین، در این مطالعه به نگرش خانوارها به آموزش عالی توجه شد هدف اصلی مطالعه محاسبه کشش درآمدی تقاضای آموزش عالی برای خانوارهای ایرانی بود و اینکه آیا آموزش عالی از نظر خانوارهای ایرانی کالایی لوکس، ضروری یا پست است. با استفاده از روش کمی و بهره گیری از داده های مرکز آمار ایران کشش درآمدی تقاضای آموزش عالی برای خانوارهای شهری و روستایی طی سالهای 1384 تا 1391 و به تفکیک دهکهای درآمدی برای سال 1391 محاسبه شد. نتایج نشان داد که هر چه به دهکهای درآمدی بالاتر می رویم، آموزش عالی از کالایی لوکس به کالایی ضروری برای خانوارهای ایرانی تبدیل شده است و فرضیه اصلی این مقاله نیز تایید می شود. همچنین در طول زمان آموزش عالی به کالایی ضروری برای خانوارهای شهری و روستایی تبدیل شده است.
Higher education is an economic good like other goods and services that households، according to their income، have sensitivity to it. This sensitivity is an indicator for assessing household elasticity income for higher education demand. Therefore، in this study the attitude of households toward higher education was examined. The main objective of this study was to calculate higher education income elasticity demand for Iranian households. The major question was: is higher education a kind of luxury، necessary or inferior good for Iranian households? By using a quantitative method and utilizing data from Statistic Center of Iran، the income elasticity demand for urban and rural households during 2005-12 was calculated for 2012 by income deciles. The results showed that the higher the income growth، higher education as luxury goods has become an essential commodity for Iranian households. Consequently، the major hypothesis of this study is accepted. In addition، over time higher education has become an essential commodity for urban and rural households.
Machine summary:
"جدول ٦- کشش درآمدی تقاضای آموزش عالی خانوارهای شهری با توجه به سرانه هزینه کل در سال ١٣٩١ (رجوع شود به تصویر صفحه) به لحاظ لوکس یا ضروری بودن آموزش عالی با جدول هزینه کل که قبلا بررسی شد، تفاوت چشمگیری ملاحظه نمیشود؛ یعنی در اینجا نیز تا دهک هشتم کالای آموزش عالی کالایی لوکس فرض میشود، اما برای دهکهای نهم و دهم به کالایی ضروری تبدیل میشود.
جدول٧- کشش درآمدی تقاضای آموزش عالی با توجه به سرانه هزینه کل روستایی در سال ١٣٩١ (رجوع شود به تصویر صفحه) جدول ٧ نشان میدهد که بجز دهک پنجم که آموزش عالی برای آنان کالایی ضروری محسوب میشود، در بقیه دهکها این کالا لوکس به حساب میآید.
جدول ٩- کشش درآمدی تقاضای آموزش عالی خانوارهای روستایی طی سالهای ١٣٨٤ تا ١٣٩١ (رجوع شود به تصویر صفحه) با توجه به جدول ٩، بجز در سالهای ١٣٩٠ و ١٣٩١ که آموزش عالی برای خانوارهای روستایی کالایی ضروری بوده است ، در بقیه سالهای مورد مطالعه این کالا به کالایی لوکس تبدیل شده است و ارقامی متفاوت از کشش پذیری خانوارهای شهری را نشان میدهد.
مقایسه کشش درآمدی تقاضا برای آموزش عالی با سایر اقلام مورد استفاده خانوارهای شهری در سال ١٣٩١ نشان داد که علاوه بر آموزش عالی، خدمات فرهنگی و تفریحی، آموزش و تحصیل و در نهایت ، تهیه غذاهای آماده و رفتن به هتل و رستوران نیز کالایی ضروری بوده و با توجه به کشش های محاسبه شده خدمات فرهنگی و تفریحی ضروریترین کالا محسوب میشده است ."