Abstract:
گام ابتکاری بدین معنا است که اختراع با توجه به فن یا صنعت قبلی برای شخص با مهارت معمولی در دانش بدیهی نباشد. در اغلب قوانین و مقررات این شرط به تفکیک از سایر شرایط ماهوی اختراع از جمله شرط تازگی مورد تصریح قرار گرفته است. این امر نشانگر اهمیت فراوان این شرط در نظام اختراعات بوده که مطالعه مبانی مختلف آن حکایت از این موضوع دارد اما این شرط در حقوق ایران به درستی شناسایی نگشته و به همین دلیل در قانون ثبت اختراعات، طرح های صنعتی و علائم تجارتی مصوب 1386، با ابهام مورد اشاره قرار گرفته است، به گونه ای که شائبه یکی بودن آن با شرط تازگی رفته است. در تحقیق حاضر می کوشیم ضمن بیان مفهوم شرط گام ابتکاری و مقایسه آن با مفاهیم مشابه، مبانی مختلف آن و جایگاهش در قوانین و مقررات گوناگون، موضع حقوق ایران در این زمینه را مشخص و پیشنهادات مقتضی را ارائه نماییم.
Inventive step means that invention، with regard to the prior art، is not obvious for the person having ordinary skill in the art. In most laws and rules this condition is expressly mentioned as distinct from other substantive conditions of inventions such as novelty. This indicates the importance of the condition in the patent system of various jurisdictions. This condition is not، however، recognized properly in Iran’s law on Patent، Industrial Design and Trade Mark of 2007، which ambiguously refers to the condition in a manner implying its being identical with novelty requirement. In this article، we make an attempt to identify Iranian law’s position on the inventive step requirement while clarifying its meaning and comparing to other similar concepts and offering suggestions in this regard.
Machine summary:
"ثالثا، فلسفة وضع گام ابتکاری متفاوت از فلسفة شرط تازگی میباشد زیرا برخلاف تازگی که حراست از موضوعاتی را که در محدودة یافتههای عموم قرار دارند بر عهده دارد، گام ابتکاری به این خاطر پیشبینی شده است که از اعطای حق انحصاری به موضوعات و اختراعاتی که صرفا برآیند معلومات قبلی است و در خلق آنها ابتکاری به کار گرفته نشده است، اجتناب شود (همان، 109)؛ و چنانچه اختراعی فاقد این ویژگی باشد متضمن این است که شخصی بدون اینکه در جهت ارتقاء دانش موجود گام برداشته باشد و بدون پرداخت هیچ عوضی، مورد حمایت جامعه و قانونگذار قرار گیرد ( نصرآبادی، پیشین: 396).
بنابراین با عنایت به بند یک مادة 27 موافقتنامة تریپس که جزء لاینفک سازمان تجارت جهانی میباشد و ایران نیز در شرف پیوستن به آن میباشد و نیز با عنایت به رویة قانونی کشورهای مورد مطالعه در این زمینه و با توجه به اینکه قانون مصوب 1386 به صورت آزمایشی به مدت پنج سال به تصویب رسیده است، بر قانونگذار ایرانی است تا تغییرات لازم را در قانون فوقالذکر اعمال نماید تا رویه قانونی ایرانی در خصوص شرایط ماهوی اختراعات بالاخص شرط اساسی گام ابتکاری با سیاق بند یک مادة 27 تریپس که سه شرط تازگی، گام ابتکاری و کاربرد صنعتی را با تفکیک از یکدیگر بیان نموده است، همسو شود."