Abstract:
سوره های توبه و مائده حاوی مهمترین دستورات ثابت اسلام از جمله امور اقتصادی در دوره گسترش اسلام است. تأمل در محتوای آن برای شرایط فعلی جامعه ایران که در پی بهره گیری از تجربه صدر اسلام است مفید است. سوال اصلی مقاله آن است که اصول اقتصادی که قرآن در دوره اخیر رسالت (پس از فتح مکه) بیان کرده کدامند و چه حقیقتی را آشکار می کند؟ آیا می توان با استفاده از آن تشخیص داد که مهمترین مباحث اقتصادی در جریان گسترش جامعه چیست و بر روی کدام مطلب باید در شرایط مذکور تکیه کرد؟
فرضیه مقاله که با تامل در قرآن اثبات شده آن است که قرآن در سالهای پایانی رسالت و به عنوان مهمترین دستورات اقتصادی بر معیار های همکاری اجتماعی و لزوم انجام تعهدات و اصلاح نظام درآمد دولت، دوری جریان وجوه نقدینگی از هر گونه فساد مالی، هدایت دارایی های مالی به سمت تولید و بهبود نظام توزیع داوطلبانه در کنار نظام توزیع مجدد درآمد الزامی و معیار تولید و مصرف تاکید دارد.
Surah Ma' idah and Surah Tawbah contain the most important fixed commands of Islam including the economic issues in the era of spread of Islam> Contemplation in the contents would be beneficial to the current conditions of Iran، which seeks to utilize the experiences of early Islam. This paper questions what are the economic principles which Quran has specified in the late era of prophecy (after the conquer of Mekka)، and what reality do they reveal? Can the most important economic issues in the spread of a society be understood from these principles? Which subject need to be emphasized in the aforementioned conditions? The hypothesis of this article which is proved by contemplation in Quran is that in the final years of Prophecy، the Quran -giving economic instructions- focuses on the criteria of social cooperation، necessity of commitment and reform of government revenue، distancing the cash flow from any financial corruption، guidance of financial assets toward production and improvement of voluntary distribution system along with the mandatory system of income redistribution and criteria of production and consumption.
Machine summary:
"سؤال اصلی مقاله آن است که اصول اقتصادی که قرآن در دوره اخیر رسالت (پس از فتح مکه) بیان کرده کدامند و چه حقیقتی را آشکار میکند؟ آیا میتوان با استفاده از آن تشخیص داد که مهمترین مباحث اقتصادی در جریان گسترش جامعه چیست و بر روی کدام مطلب باید در شرایط مذکور تکیه کرد؟فرضیه مقاله که با تامل در قرآن اثبات شده آن است که قرآن در سالهای پایانی رسالت و به عنوان مهمترین دستورات اقتصادی بر معیارهای همکاری اجتماعی و لزوم انجام تعهدات و اصلاح نظام درآمد دولت، دوری جریان وجوه نقدینگی از هر گونه فساد مالی، هدایت داراییهای مالی به سمت تولید و بهبود نظام توزیع داوطلبانه در کنار نظام توزیع مجدد درآمد الزامی و معیار تولید و مصرف تاکید دارد.
با توجه به مفاد آیه کنز و مخاطبان اصلی آیه (بزرگان اسلام به علت اینکه از کنز احبار و رهبان سخن میگوید) و قضایای تاریخی مربوط به اختلاف ابوذر وصحابه ثروتمند پیامبر ـ که مدعی بودند وظیفه آنها فقط پرداخت زکات است ـ و اینکه زکات فقط مربوط به طلا و نقره نیست و دیگر قرائن میتوان گفت خداوند در این آیه بر شیوه صحیح جریان نقدینگی در جامعه تأکید کرده و از اینکه ثروت تولید شده در جامعه درمسیر تامین نیازها و تولید قرار نگیرد ابراز انزجار میکند.
با گسترش اسلام و ورود تازه مسلمانان و حتی ظهور منافقین که در اجرای دستورات اسلامی کوتاهی کرده و گاه با انواع شیوهها فرار مالیاتی را پی میگرفتند و حاضر به پرداخت واجب مالی نبودند (سوره توبه/ 45- 59) و یا به این علت که دولت اسلامی بتواند از حداقل وضعیت درآمد خود آگاه باشد خداوند در اواخر دوره رسالت پیامبر را مأمور گرفتن صدقات که همان زکات مشهور است نمود."