Abstract:
در سنتهای پژوهشی، تفاوتهای جنسیتی در شناخت، در فاصله بین عوامل زیستی و فرهنگی اجتماعی مورد بررسی قرار گرفته است. نظر به تغییرات اجتماعی گستردهای که در دهههای اخیر در کشور ما اتفاق افتاده است هدف از پژوهش حاضر شناسایی تفاوتهای جنسیتی در تواناییهای شناختی بوده است. به این منظور نمونهای به حجم 661 (353 پسر و 308 دختر) کودک دبستانی به روش تصادفی انتخاب و در تواناییهای شناختی گستردهای سنجش شدند. نتایج نشان داد دختران گروه نمونه در متغیرهای استدلال سیّال، پردازش دیداری، حافظه کوتاه مدت و فعال، درک خواندن، سرعت پردازش، توانایی لامسهای، دانش و پیشرفت ریاضی، حافظه با تاخیر، تمایز شنیداری و دانش جامع، عملکرد بهتری از پسران دارند. بر این اساس پژوهش حاضر نتیجهگیری میکند که الگوی تفاوتهای جنسیتی در شناخت، در جامعه ما به نفع دختران تغییر کرده است. این تغییر الگو در نتیجه پاسخدهی متفاوت دختران و پسران به تغییرات اجتماعی مانند تغییر در نقشهای کلیشههای جنسیتی و یا تغییر در فرایندهای جامعهپذیری تبیین شده است. دختران به واسطه آنکه از یک سطح محرومتری شروع کردهاند به طور بیمحاباتری به تغییرات اجتماعی واکنش نشان داده و از آن بهره میبرند و همین امر نیز موجب برتری عملکرد شناختی آنها شده است.
Machine summary:
درمورد تواناییهای عمومی، پژوهشهای بسیاری که عمدتا با استفاده از آزمون هوش وکسلر نسخۀ کودکان (شش تا شانزدهساله) انجام شده است (برای مثال بنگرید به Goldbeck 2010; Hines 2007; Halpern 2012) بر فقدان یا تفاوت جزئی جنسیتی تأکید دارند و درمورد تواناییهای اختصاصی نیز نتایج نشان میدهد، درحالیکه دختران در سرعت پردازش نمرۀ بالاتری از پسران کسب کردند (Kittler et al.
2. 2 تفاوت جنسیتی ازمنظری روانی ـ اجتماعی درمورد اثرگذاری عوامل اجتماعی در تحول شناختی تردید وجود ندارد، بااینحال سؤال اساسی در فهم تفاوتهای جنسیتی از این منظر این است که چگونه، چهمقدار، و چه هنگام در گسترۀ زندگی روشهای جامعهپذیری و دیگر تجارب زندگی که برای مردان و زنان متفاوت هستند میتوانند توانایی انجامدادن تکالیف هوشی را تحتتأثیر قرار دهند.
13 مقیاس تمایز گامهای صوتی (کیسر 2011) این آزمون بهکمک نرمافزاری رایانهای انجام میشود و در پژوهش حاضر برای سنجش پردازش شنیداری از آن استفاده شده است.
نتایج تحلیل واریانس چندمتغیره {مراجعه شود به فایل جدول الحاقی} نتایج اجرای تحلیل واریانس چندمتغیره نشان داده است بین دو گروه جنسیتی بدون توجه به سن در متغیرهای استدلال سیال (05/0 > p، 24/57= F)، طراحی مکعبها (05/0 > p، 31/26= F)، فراخنای روبهجلو (05/0 > p، 71/27= F) و معکوس ارقام (05/0 > p، 41/28= F)، درک خواندن (05/0 > p، 20/17= F)، نمادیابی (05/0 > p، 04/68= F)، شناسایی شیء (05/0 > p، 58/14= F)، دانش و پیشرفت ریاضی (05/0 > p، 15/18= F)، حافظۀ با تأخیر (05/0 > p، 71/25= F)، تمایز شنیداری (05/0 > p، 31/4= F)، و دانش جامع (05/0 > p، 47/29= F) تفاوت معنادار وجود دارد.