Abstract:
متنهای مطبوعاتی در تمامی جنیهها بهویژه در زمینه سیاسی از مجاز بهره گرفتهاند, درک این آرایه ادبی، معادلیابی و ترجمه آن در زبان مقصد یکی از چالشهایی است که مترجمها به طور معصول با آن رویهرو هستند, د راهمیت این آ رایه ادبی؛ افراسیایی و همکاران (Afrasiabi et al2006) مینویسد؛ «مجاز از مهمترین»گستردهترین و پیچیدهترین مباحث بلاغی است. اهمیت مجاز از این رو است که هم در معانی به کار میرود (مجاز عقلی) و هم در بیان (مجاز مرسل)! به علاوه مجاز زیرساحت استعاره است که خود از مبالح ث گستردهی بلاغت است» ( Afrasiabi etal, 2006, p. 3) از سوی دیگر، پژوهشهای اخیر در حوزه زبانشناسی نشان میدهد برخلاف دیدگاه سنتی،آرایههای ادبی از جمله مجاز فقط به حوزه ادبیات تعلق ندارند و در انواع زیان وگفتمان به کار میروند. بر این مبناء مقاله حاضر پژوهشی بینارشتهای است که از طریق پیوند با حوزههای زبانشتاسی، بلاغت و ترجمهشتاسی په بررسی نقش مجاز در نمونههایی از متنهای مطبوعاتی فارسی و فرانسه میپردازد تا به شناخت شباهتها و تفاوتهای این آرایه در دو این زبان منجر شود.
Machine summary:
بـر این مبنا، مقاله حاضـر پژوهشـی بینارشـته ای اسـت کـه از طریـق پیونـد بـا حوزه های زبان شناسی، بلاغت و ترجمه شناسی به بررسـی نقـش مجـاز در نمونه هایی از متن های مطبوعاتی فارسی و فرانسه میپردازد تا بـه شـناخت شباهت ها و تفاوت های این آرایه در دو این زبان منجر شود.
با گـذری اجمـالی بـر پـژوهش هـای پیشـین در پیونـد بـا مجـاز می توان مشاهده نمود با وجود اینکه مجاز از حدود دو دهۀ پـیش ، مـورد توجـه معناشناسـان شناختی بوده است ، اما پژوهشگران ، در مقایسه با استعاره ، توجه چندانی به نقش این آرایه به ویژه در حوزٔە متن های مطبوعاتی نداشته اند.
p ,١٩٧٣ ,Le Guern) هر چند، مجـاز همـان گونـه کـه دولوکـول ( ,Lecolle ٢٠٠٣) به نقل از مارک بنم (١٩٧٨ ,Bonhomme) بیان کرده است ، همانند دیگر آرایه هـای معنایی ، با اختلاف جانشینی ١ شناخته می شود و این رویکرد این مشخصه را نادیده می گیـرد.
در دیدگاه سنتی بلاغت فارسی و نیز در برخی از کتـاب هـای معاصـر بیـان ( ,Shamisa ٢٠١٣)، علاقه های مضاف و مضاف الیه یا علاقۀ احتـرام بـه چشـم مـی خورنـد کـه در مجـاز بودن این علایق باید تردیـد نمـود.
همچنـین در بلاغت فرانسه ، برخی علاقه های مجاز مرسـل کیفـی ، نـام هـای ویـژه ای دارنـد، امـا در ادب فارسی چنین وجود ندارد و تمامی مجازها به جزء استعاره که مبتنی بر شباهت است ، مجـاز مرسل نامیده می شوند.