Abstract:
مطالعات در حوزه یادگیری و سازمان با ارائه مفهوم سازمان یادگیرنده دستخوش تحول گردیده و در پی آن مدلهای مختلفی در این زمینه تدوین و برای کاربرد در سازمان های مختلف متناسب سازی شده اند. با این حال در خصوص متناسب سازی این مدل ها برای سازمانهای پروژه محور بهعنوان یک دسته بسیار مهم از سازمانها که اهمیت آن روزبهروز در حال فزونی است اقدامی صورت نپذیرفته است. الزامات خاص سازمانهای پروژه محور در حوزه یادگیری که عمدتا ریشه در ماهیت موقت پروژهها دارد، نیاز به توسعه یک مدل خاص برای سازمان یادگیرنده پروژه محور را ضروری میسازد. هدف این مطالعه نظریهپردازی در حوزه سازمان یادگیرنده پروژه محور و ارائه یک مدل نظری بر اساس یافتههای میدانی در دو سازمان پروژه محور صنعت نفت و گاز و پتروشیمی است. رویکرد انجام مطالعه نظریه داده بنیاد بر اساس رهیافت نظاممند است و دادههای آن از خلال مصاحبه با 20 نفر از دست اندرکاران پروژه و مدیریت دانش در سازمانهای پروژه محور و تحلیل و کدگذاری 715 عبارت به دست آمده است. این مطالعه به شناسایی و معرفی 25 مفهوم اصلی منتهی گردیده، که در 6 مقوله عمده مدل پارادایمی تحقیق قرار گرفته است. از آنجا که نگاه کیفی در حوزه سازمان یادگیرنده کمتر مورد توجه بوده و تاکنون مطالعه ای به موضوع سازمان یادگیرنده پروژه محور نپرداخته است، تحقیق حاضر بهعنوان یک مطالعه نوآورانه در این زمینه مطرح است.
Machine summary:
گزاره ١: شرایط علی (جلوگیری از هزینه های گزاف، بقا در بازار پررقابت ، بهره مند شدن از فضای دانشی پروژه ) بر تصمیم سازمان های در حرکت به سمت یادگیرنده شدن تأثیرگذار است ؛ گزاره ٢: شرایط نابه سامان محیطی ، اجتماعی جامعه و صنعت راهبردهای سازمان پروژه محور را در خصوص یادگیری با مشکل مواجه میسازد؛ 79 گزاره ٣: ماهیت موقت پروژه و اضطرار زمانی پیاده سازی راهبردهای یادگیری را دشوار میسازد؛ گزاره ٤: تسهیلگران یادگیری (بدنه مستقل دغدغه مند و سامانه های فناوری اطلاعات هم راستا با چرخه عمر پروژه) انتقال دانش پروژه ها را به بدنه دائمی سازمان تسهیل میکند؛ گزاره ٥: افتادن سازمان در دام نرم افزار و استفاده بدون استراتژی از آن موفقیت راهبردهای سازمان را در حوزه یادگیری به شدت متأثر میسازد و موجب از بین تلاش ها میشود؛ گزاره ٦: ساختارهای حامی یادگیری (نظام ماتریسی فعال ، الزام های عملی به یادگیری ) به موفقیت راهبردهای سازمان پروژهمحور در یادگیری یاری میرساند؛ گزاره ٧: وجود نظام های انگیزشی جذاب در سطوح مختلف و به ویژه پرهیز از اقدام های ضد انگیزشی بر پیاده سازی راهبردهای یادگیری در سازمان پروژه محور تأثیر مثبت دارد؛ گزاره ٨: وجود محیط و فضای پشتیبان (فرصت برای یادگیری و مهیا بودن تعامل و گفتمان درون /بین واحدی / پروژهای) موفقیت راهبردهای سازمان در خصوص یادگیری را ارتقا میبخشد؛ گزاره ٩: افزایش بلوغ مدیران سازمان و مدیران پروژه در زمینه یادگیری نقشی کلیدی بر موفقیت راهبردهای سازمان در خصوص یادگیری دارد؛ گزاره ١٠: استفاده از سازوکارهای یادگیری در سطح پروژه ها، عملکرد سازمان را در تکمیل موفقیت آمیز پروژههای کنونی و آتی ارتقا و جایگاه سازمان را در این حوزه بهبود میبخشد؛ گزاره ١١: بهرهگیری مداوم از فرایندهای یادگیری (شناسایی ، ارزیابی ، اطلاعرسانی و مشاهده و کنترل ) در بخش دائمی سازمان پروژه محور سازمان را در ارتقای جایگاه یادگیری یاری میدهد؛ گزاره ١٢: ارتقای شاکله دانشی درونی سازمان در عین توجه به دانش و تجربه پیرامونی جایگاه سازمان پروژه محور را در حوزه یادگیری ارتقا میبخشد؛ گزاره ١٣: استفاده صحیح از راهبردهای مختلف سازمان در زمینه یادگیری موجب قرار گرفتن سازمان در سطوح بالاتر سازمان یادگیرنده پروژهمحور خواهد شد.