Abstract:
روابط ایران و عثمانی در سال های 1193-1142ق. روند پر فراز و نشیبی داشت. در این سال ها، که با دوره قدرت نادر شاه افشار آغاز می شود و با مرگ کریم خان زند پایان می پذیرد، روابط دو کشور، بیشتر در جنگ و درگیری گذشت؛ گرچه گاه همچون سال های بعد از مرگ نادرشاه تا قدرت گرفتن کریم خان زند با آرامش نسبی همراه بود. ایلات و طوایف کرمانشاهان نیز، به عنوان همسایگان کشور عثمانی و مرزبانان ایران، همواره به نفع حاکمان افشاریه و زندیه وارد جنگ می شدند. ایلات و طوایف کرمانشاهان از نظر سیاسی و نظامی در روابط ایران و عثمانی چگونه ایفای نقش می کردند؟ ایلات و طوایف کرمانشاهان در زمان جنگ در میان نیروهای ایرانی با دشمن عثمانی میجنگیدند و نخبگان آنها در زمان صلح به عنوان سفیر از سوی دربار ایران به عثمانی گسیل می شدند و در حل مناقشات فی مابین کوشش می کردند. روش این پژوهش توصیفی ـ تحلیلی است و با استفاده از منابع دست اول کتابخانهای و مقالات صورت گرفته است.
Machine summary:
ایـلات و طوایف کرمانشاهان از نظر سیاسی و نظـامی در روابـط ایـران و عثمـانی چگونه ایفای نقش می کردند؟ ایلات و طوایف کرمانشاهان در زمان جنگ در میان نیروهای ایرانی با دشمن عثمانی می جنگیدند و نخبگان آنهـا در زمان صلح به عنوان سفیر از سوی دربار ایران به عثمانی گسیل می شدند و در حل مناقشات فـی مـابین کوشـش مـی کردنـد.
سفارت عبدالله خان کلهر پس از تاخت و تاز نیروهای ایرانی در اطراف بغداد، به ویژه پـس از محاصـرة بصره ، دولت عثمانی برای جلوگیری از سقوط این شهر، سپاهی را از مسیر بغداد- کرمانشاهان به سوی ایران فرستاد و از مرزهای سنندج نیز نیروهـای دیگـری بـه سمت ایران روانه کرد.
نتیجه بر پایه آنچه گذشت ، مـی تـوان چنـین نتیجـه گرفـت کـه ایـلات و طوایـف کرمانشاهان در روابط ایران و عثمانی در دورة نادرشاه افشار و کریم خان زنـد بـه دو شیوة مختلف ایفای نقش کردند: نسخت اینکه ، نیروهای این ایلات و طوایف در لشکرکشـی هـای نـادر شـاه و کریم خان علیه عثمانی ها حضور گسترده داشتند و با تمام تـوان بـه فرمانروایـان افشار و زند خدمت می کردند.
بنابراین ، نادر شاه و کریم خان با درک صحیح این مسأله ، سفیران خود را برای برقراری صلح میان ایران و عثمانی ، از بین آنها برمـی گزیدنـد و بـه عثمـانی می فرستادند؛ کسانی چون عبدالباقی خان و حیدرخان زنگنه و عبدالله خان کلهـر از دو ایل بزرگ زنگنه و کلهر، نمونه هایی از سفیران صلح بودند.