Abstract:
تقسیم هستی به قدسی و غیرقدسی، از مهمترین شاخصههای یک دین و آیین بهشمار میرود. ادیان ابراهیمی، یعنی یهودیت، مسیحیت و اسلام، از این قاعده مستثنا نیستند و بر دو مفهوم مقدس و نامقدس تاکید می کنند. برخلاف ادیان اسطورهای، کشف این مقدسات بر اساس خبر الهی و کتب مقدس (عهدین و قرآن کریم) انجام میشود. در این تحقیق با مراجعه به متون نقلی این سه دین، یعنی قرآن و عهدین، اماکن و ازمنة مقدس استخراج شده است. براساس یافتههای این تحقیق، با توجه به محوری بودن اعتقاد به خداوند و ادعای توحید در هر سه دین، میتوان راز تقدس این مکانها و زمانها را تجلی خداوند (یهوه، اقانیم سهگانة تثلیث و الله) در آنها دانست.
Machine summary:
ادیان ابراهیمی، یعنی سه دین یهود، مسیحیت و اسلام هم از این قاعده مستثنا نبودهاند و کتاب مقدس و قرآن کریم به فراخور رسالت و اصالت خویش، برخی مکانها و زمانها را بهعنوان مقدس توصیف کردهاند (خروج3: 5؛ لاویان27: 14؛ طه: 12؛ نازعات: 16؛ مائده: 21).
نمونة بارز این امر را میتوان در فرمان خداوند به حضرت موسی( تجزیه و تحلیل کرد که هم در تورات و هم در قرآن آمده است و بر اساس آن، خداوند دستورات خاصی را دربارة مکانی خاص (وادی طور) داده است که نشان میدهد این مکان با بقیة اماکن متفاوت است: «به اینجا نزدیک نشو؛ کفشهایت را از پاهایت بیرون بیاور؛ چون مکانی که تو در آن ایستادهای، زمین مقدسی است» (خروج3: 5).
مکانهای مقدس در قرآن کریم در جریان داستان بنیاسرائیل، به برخی از مقدسات حقیقی و تحریفناشدة دین یهود اشاره شده است که از جملة آنها تقدس وادی طور و همچنین سرزمین اورشلیم است: «فاخلع نعلیک إنک بالواد المقدس طوی» (طه:12)؛ «إذ ناداه ربه بالواد المقدس طوی» (نازعات: 16)؛ «یا قوم ادخلوا الأرض المقدسة التی کتب الله لکم و لا ترتدوا علی أدبارکم فتنقلبوا خاسرین» (مائده: 21) یکی از مشکلات بنیاسرائیل این بود که فرعون تلاش میکرد آنان را از منطقة حاصلخیز و آباد «مصر» بیرون کند.