بررسی عوامل موثر بر مصرف انرژی (برق) خانوار شهری با رهیافت نظریه بنیانی (مورد مطالعه: منطقه ۵ شهر تهران) Journal Article

انرژی، همواره نقش اساسی در زندگی بشر ایفا نموده است. در شرایط کنونی با توجه به مسائلی هم­چون افزایش تعداد مصرف­کنندگان و تغییر سبک­های زندگی افراد و لزوم دسترسی سریع­تر به نیازهای مصرفی به جهت محدودیت­های زمانی، همواره خطر اتلاف و کاهش منابع و دغدغه اصلاح و بهینه­سازی الگوهای مصرفی افراد جامعه وجود داشته است. در میان حامل‌های انرژی، برق به دلیل داشتن مزایای زیاد و تقاضای روزافزون نسبت به سایر منابع انرژی از اهمیت ویژه­ای برخوردار است. پژوهش حاضر با استفاده از روش کیفی و بر اساس رهیافت نظریه بنیانی به مطالعه عادات مصرف انرژی برق خانوار شهری می­پردازد. بر اساس روش نمونه­گیری هدفمند و با ملاک اشباع نظری با ۵۶ نفر از ساکنان منطقه ۵ تهران مصاحبه صورت گرفت. طی فرآیند کدگذاری داده­ها از میان ۶۳۱ داده، ۱۷۳ مفهوم، ۲۴ مقوله جزء ۶ مقوله عمده ساخته شد و در نهایت مقوله محوری «عادت واره مصرف انرژی خانوار شهری» استخراج شد. یافته­های تحقیق نشان می­دهد که در سطح فردی عواملی نظیر راحت طلبی، ضعف مسئولیت پذیری فردی، بی اعتمادی، آگاهی پایین و در سطح میانه نیروی عادات و روزمرگی و در سطح کلان، تحولات تکنولوژی و سیاست­های انرژی بر شیوه­های عمل مصرف ناپایدار انرژی و تداوم آن در قالب عادات واره مصرفی در خانواده­ها اثر گذار است.