Abstract:
در هزاره سوم میلادی، شهرها در خط مقدم توسعه ملی عمل مینمایند، بنابراین مدیریت شهری به منظور دستیابی به توسعه پایدار شهری نه تنها بایستی به ساختار، فرآیندها و گردش جریان اطلاعات توجه داشته باشد؛ بلکه بایستی سازمانی چابک و تیزرو، مشارکتی، پاسخگو، ساده و کوتاه طراحی نماید. همچنین مدیریت شهری همزمان نه تنها بایستی کار درست را مدنظر داشته باشد (کارآیی)، بلکه انجام درست کار را مدنظر قرار دهد (اثربخشی) و همچنین نه تنها کاهش هزینه را در واحد تولید کالا و خدمات مدنظر داشته باشد، بلکه به اثربخشی اقدامات مدیریتی یعنی دستیابی به اهداف نیز توجه داشته باشد.
در راستای دستیابی به اهداف فوق، روشهای مختلفی برای بهبود بهرهوری و کارآیی توسط متخصصان ارایه شده است. روش تحلیل پوششی دادهها یکی از این موارد است که به جای برقراری رابطه بین یک و یا چند متغیر مستقل و یک متغیر وابسته، رابطه مجموعهای از متغیرهای مستقل و وابسته (ورودی و خروجی) را همزمان با یکدیگر به منظور سنجش کارآیی مدنظر قرار میدهد که با استفاده از سه روش:1. روش بازدهی ثابت نسبت به مقیاس؛ 2. روش بازدهی متغیر نسبت به مقیاس و 3. رتبه بندی مناطق با استفاده از روش کارآیی برتر (Super Efficiency) کارآیی 13 منطقه شهرداری مشهد با استفاده از 2 متغیره خروجی (Output) شامل درآمد و وسعت پروانههای ساختمانی به مترمربع و 4 متغیره ورودی (Input) شامل تراکم جمعیت، هزینه، تعداد پرسنل شهرداری و زباله تولیدی به ازاء 1000 نفر سنجیده است. نتایج نشان می دهد که مناطق 1، 2، 8، 9، 11، 12 و ثامن مناطق کارآ و مناطق 3، 4، 5، 6، 7 و 10 مناطق نا کارآ هستند. در انتها پیشنهادهایی مانند کاهش هزینه، کاهش پرسنل اداری، افزایش درآمد و افزایش میزان صدور پروانههای ساختمانی با توجه به موقعیت مناطق برای افزایش کارآیی آن ها پیشنهاد شده است.
Machine summary:
رتبه بندی مناطق با استفاده از روش کارآیی برتر (Super Efficiency) کارآیی ١٣ منطقه شهرداری مشهد با استفاده از ٢ متغیره خروجی (Output) شامل درآمد و وسعت پروانه های ساختمانی به مترمربع و ٤ متغیره ورودی (Input) شامل تراکم جمعیت ، هزینه ، تعداد پرسنل شهرداری و زباله تولیدی به ازاء ١٠٠٠ نفر سنجیده است .
با توجه به جایگاه مذهبی شهر مشهد در جهان به ویژه جهان شیعه ، ضرورت بهبود کارایی مدیریت شهرداری با روش های مدرن الزامی است ؛ لذا، مسئلة اساسی تحقیق سنجش میزان کارآیی مناطق شهرداری مشهد براساس مدل تحلیل پوششی دادهها که مدلی ترکیبی است و مجموعه ای از داده را اعم از ورودی و خروجی با یکدیگر ترکیب می کند، می باشد.
(رجوع شود به تصویر صفحه) تصریح مدلهای مورد استفاده در تحقیق پس از تجزیه و تحلیل داده های ورودی و دادههای خروجی در نرم افزار DEA Frontier عملکرد مناطق شهرداری مشهد با دو روش بازدهی ثابت نسبت به مقیاس (CRS) و بازدهی متغیر نسبت به مقیاس (VRS) محاسبه و مقادیر بهینه برای هر یک استخراج گردید و در انتها با استفاده از گزینه کارایی برتر (Super Efficiency) مناطق شهر از نظر کارایی رتبه بندی شدند، که در ادامه به بررسی تفصیلی آن ها می پردازیم : ١.
جدول ٧ : میزان کارایی برتر (Super Efficiency) و رتبه بندی مناطق شهرداری مشهد (رجوع شود به تصویر صفحه) جمع بندی این مقاله میزان کارایی در مناطق شهر مشهد به روش تحلیل پوششی دادهها را بررسی کرده است .