Abstract:
یافتن مشابهتها و نقاط همگون اوصاف و شرایط حاکم در نظام سیاسی اهل سنت و ولایتفقیه در اندیشه شیعی مهمترین دغدغه این مقاله است. نگارنده اذعان دارد، مبانی مشروعیت ولایتفقیه، بنا بر مشهور، نصب الهی است و خلیفه سنی بر مبنای انتخاب مردمی الهی منعقد میگردد؛ با این توصیف، معتقد است در مرحله تحقق عملی ولایتفقیه، اوصاف و شرایطی حاکم است که در اندیشه سنی همان ویژگیها را برای خلیفه مطلوب مسلمین برشمردهاند. تاکید اهل سنت بر جانشینی از پیامبر، ضرورت تبعیت از وی، اجتهاد حاکم و اجرای شریعت، اوصافی است که مبنای مشروعیت حکومت ولایتفقیه در اندیشه شیعی است؛ لذا برای ارائه یک الگوی دینی از حاکم به جهان سنی کافی است اوصاف و شرایطی را که در کلام بزرگان اهل سنت بیانشده را مروری دوباره کرد؛ با نگاهی دقیق به این اوصاف و شرایط میتوان دریافت که اوصاف حاکم دینی سنی با اجتهاد، عدالت و مدیریت در نظریه ولایتفقیه همپوشانی دارد؛ لذا بررسی تطبیقی ولایتفقیه با صفات حاکم مطلوب در اندیشه سنی میتواند مورد تحلیل قرار گیرد
Machine summary:
تأکيد اهل سنت بر جانشيني از پيامبر، ضرورت تبعيت از وي ، اجتهاد حاکم و اجراي شريعت ، اوصافي است که مبناي مشروعيت حکومت ولايت فقيه در انديشه شيعي است ؛ لذا براي ارائه يک الگوي ديني از حاکم به جهان سني کافي است اوصاف و شرايطي را که در کلام بزرگان اهل سنت بيان شده را مروري دوباره کرد؛ با نگاهي دقيق به اين اوصاف و شرايط مي توان دريافت که اوصاف حاکم ديني سني با اجتهاد، عدالت و مديريت در نظريه ولايت فقيه همپوشاني دارد؛ ٩٣ لذا بررسي تطبيقي ولايت فقيه با صفات حاکم مطلوب در انديشه سني مي تواند مورد تحليل قرار گيرد.
وي در فصل نهم کتاب خود با نام «السياسه االشرعيه و اصلاح الراعي و الرعيه » تحت عنوان «وجوب اتخاذ الاماره » متذکر مي شود که انتخاب و نصب امام از مهم ترين واجبات مسلمانان به شمار مي رود از نظر ابن تيميه بدون انجام اين واجب ، دين تحقق نمي يابد و استوار نمي شود، زيرا در اجتماع بشري انسان ها به يکديگر محتاج هستند و در چنين اجتماعي مردم ناگزير از داشتن امامي در رأس جامعه مي باشند.
طبيعي است ويژگي هاي مورد نظر هر يک از دو فرقه مورد بحث با ديگري تفاوت هايي داشته باشد ما در اينجا صرفا به احصاي اين شرايط نخواهيم پرداخت بلکه درصدد يافتن نقاط مشترک و همسو در اين شرايط هستيم که در صورت يافتن اين نقاط مشترک مي توان شباهت هاي خلافت از ديدگاه سني و ولايت فقيه در انديشه شيعي را به دست آورد: الف :«شروط «خليفه اهل سنت معتقدند خليفه همان شروط قاضي را بايد دارا باشد علاوه بر اينکه بايد قرشي نيز باشد.