Abstract:
حق بر محیط زیست یکی از مهمترین و بنیادی ترین حقوق هر شهروند و به طور کلی هر انسانی به شمار می آید. امروزه محیط زیست با حقوق بنیادین مهم دیگری همچون حق بر حیات، حق بر رفاه و آسایش و سلامت روانی و جسمانی و ... نیز پیوند و قرابت خاصی دارد به گونه ای که پاسخگویی در برابر تکالیف و وظایف حوزه محیط زیستی نه تنها بر عهده شهروندان وظیفه شناس و مسئولیت پذیر می باشد بلکه در این خصوص دولت ها نیز تکالیف خاصی را بر عهده دارند. در واقع توجه به محیط زیست از جمله موضوعاتی می باشد که مستلزم تمهیدات سیاسی و سیاست های قانونی و حقوقی است؛ زیرا: نخست تخریب محیط زیست یک مشکل جهانی است و محدود و منحصربه جغرافیایی خاص نمی باشد، لذا پیمان ها و عهدنامه های متعدد بین المللی در این خصوص تنظیم شده است که دولت جمهوری اسلامی ایران همچون سایر کشورهای دیگر به این عهدنامه ها ملحق شده است. دوم اینکه در همه کشورها از جمله ایران برای جلوگیری از تخریب محیط زیست قوانین خاصی تصویب شده است که تکالیف و وظایف خاصی برای دولت جمهوری اسلامی ایران به منظور تضمین، شناسایی و حمایت از محیط زیست در نظر گرفته است.
Machine summary:
در واقع توجه به محیط زیست از جمله موضوعاتی می باشد که مستلزم تمهیدات سیاسی و سیاست های قانونی و حقوقی است؛ زیرا: نخست تخریب محیط زیست یک مشکل جهانی است و محدود و منحصربه جغرافیایی خاص نمی باشد، لذا پیمان ها و عهدنامه های متعدد بین المللی در این خصوص تنظیم شده است که دولت جمهوری اسلامی ایران همچون سایر کشورهای دیگر به این عهدنامه ها ملحق شده است.
3. جایگاه محیط زیست در قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران یکی از راه های احقاق حقوق بشری مشارکت شهروندان در فرآیند اداره امور کشور از طریق انتخابات و سایر فرایندها و مکانیسم های موجود و شناخته شده می باشد، به گونه ای که بتوان گفت شهروندان به عنوان انسان هایی که واجد نقش و جایگاه در جامعه و کشور به شمار می آیند، بایستی بتوانند در کلیه فرایندها، تصمیم سازی ها و تصمیم گیری ها نقش آفرینی نمایند...
از این رو امروزه ده ها نهاد غیر دولتی و خصوصی مرتبط با محیط زیست در ایران وجود دارند که در حوزه های گوناگون محیط زیست وارد شده اند و عمل می نمایند اما به واقع نهادهای غیر دولتی (NGO) چیست؟ دیان اتو سازمان های غیر دولتی را چنین تعریف می کند؛ «یک سازمان غیر دولتی، شخصیتی غیر انتقالی است که اعضای آن، شهروند یا مجوعه ای از شهروندان یک یا چند کشور هستند که نوع فعالیت آن به منظور پاسخ گویی به احتیاجات افراد جامعه و یا جوامعی که سازمان مذکور با آن همکاری می نماید، تعیین می شود»<FootNote No="71" Text="ـ محمدرضا، گلشن، راهنمایی سازمان ها غیر دولتی، تهران، انتشارات موسسه فرهنگ مطالعات و تحقیقات و بررسی اخبار معاصر ایران ،1385، ص30.