ترویج فرهنگ دفاع مقدس، آسیب شناسی، ارائه مدل و راهکارها Journal Article

این پژوهش، در مرحله نخست درباره شناسایی آسیب های ترویج فرهنگ دفاع مقدس در کشورمان است. در مرحله دوم به ارائه مدل ترویج فرهنگ دفاع مقدس می پردازد و در مرحله سوم به راهکارهای پیش رو در تقویت فرهنگ دفاع مقدس اشاره دارد. پژوهش، کاربردی و از روش پژوهش کیفی و در چهارچوب نظریه داده بنیاد به تحلیل اطلاعات پرداخته شده است و در آن زمینه ها و دلایل، شرایط میانجی و پیامدهای ضعف ترویج فرهنگ دفاع مقدس در سالهای اخیر واکاوی شده است. جامعه هدف، فرماندهان دوران دفاع مقدس و کارشناسان فرهنگی که با فرهنگ دفاع مقدس مرتبط بوده اند و از طریق مصاحبه عمیق فردی اطلاعات جمع آوری شده است. روش نمونه گیری مبتنی بر هدف و حجم نمونه 20 نفر از فرماندهان، مدیران و نخبگان فرهنگی دوران دفاع مقدس بوده¬اند که دغدغه ترویج فرهنگ دفاع مقدس را داشته اند. نتایج پژوهش نشان می دهد که به لحاظ آسیب شناختی ترویج فرهنگ دفاع مقدس به لحاظ محتوایی، عملکردی و ساختاری قابل تحلیل و بررسی است و به لحاظ راهبردی نیز ترویج در ابعاد نگرشی، رفتاری و ساختاری قابل توجه است. در پایان به عنوان پیشنهاد نهایی، تشکیل قرارگاه های فرهنگی مورد توجه قرار گرفته است.

مقام معظم رهبری از فرهنگ دفاع مقدس به عنوان "گنج استخراج نشده "(١٣٧٠/٤/٢٥) یاد کرده اند که نه تنها براحتی و آسان به دست نیامده که بهای سنگینی از سرمایه های عظیم انسانی و مادی این ملت در پای آن ریخته شده است ؛ لذا فرهنگ ناب و ارزشمند دوران دفاع مقدس ذخائر بی نظیری است که به عنوان عوامل تأثیرگذار بر بالندگی و توسعه در جامعه باید مورد توجه قرار گیرد. 011 جدول ٣: زمینه های عملکردی ضعف ترویج فرهنگ دفاعی (رجوع شود به تصویر صفحه) سیاست زدگی امر فرهنگی: پس از دوران جنگ ، تقسیم بندی رزمندگان بازگشته از دفاع مقدس در طیف های مختلف سیاسی موجب ظهور دسته بندیهای خاص سیاسی گردید که این امر خود به ایجاد تعارض و اختلاف میان برخی از چهره ها منجر گردید و برخی نیز از سوی مسئولین وقت مورد بیتوجهی قرار گرفتند. ضعف توجه به ظرفیتهای فرهنگ دینی: به زعم صاحبنظران ، دشمنان ما اذعان کرده اند که فرهنگ کلان دینی کشور از چند خرده فرهنگ از جمله فرهنگ عاشورا و انتظار تأثیر میپذیرد و همین دو فرهنگ ، عامل پیروزی انقلاب و تداوم حیات نظام اسلامی شده است ؛ اما غفلت 011 برخی از مسئولان از ظرفیتهای خرده فرهنگهای دینی و استفاده نکردن از ظرفیتهای فرهنگی آنها زمینه های تضعیف ترویج فرهنگ دفاع مقدس را فراهم آورده است . ضعف کارایی نهادی: درباره برخی از نهادهای متولی و مرتبط با ترویج فرهنگ دفاع مقدس نظیر شورای عالی انقلاب فرهنگی به جهت عدم وجود پشتوانه های اجرایی برای مصوبات آن ها از کارایی لازم در این باره برخوردار نیستند.