Abstract:
رشد سریع شهرها و توسعه کالبدی آن، ازدیاد وسایل نقلیه و توجه بیش از اندازه به آن موجبات بروز بحران های مختلف در زندگی شهری نظیر مشکل های محیطی و نزول کیفیت محیط و از بین رفتن فضاهای شهری را فراهم کرده است. در پی این امر لزوم توجه به مفهوم کیفیت و ارتقاء آن در فضاهای شهری در کنار توجه به مسایل کمی، بیشتر احساس و در طی سال های اخیر تحقیقات گسترده ای در این زمینه صورت گرفته است. در ایران نیز به دنبال افزایش شهرنشینی و سرعت بالای تغییرات در بافت های شهری به دلایل مختلف کیفیت محیط در فضاهای شهری به شدت افول پیدا کرده است. هدف از این پژوهش سنجش میزان کیفیت محیط و نحوه رتب هبندی آن در محور منتهی به حرم حضرت معصومه(س) با استفاده از نظر و تمایل کاربران محیط (رویکرد مخاطب محور) است. کیفیت محیط با ایجاد مدل تجربی سنجش کیفیت (درخت ارزش) توسط روش کل به جزء و بررسی معیارهای ارائه شده در چهار سطح ارزیابی شده است. در این پژوهش پس از مطالعه بر روی فضای مورد نظر شاخص هایی در سه زمینه کالبدی، کارکردی و ادراکی جهت سنجش میزان کیفیت محیط استخراج و در قالب پرسشنامه بین استفاد هکنندگان از محیط پیرامون حرم توزیع شده است. جهت تجزیه و تحلیل داده ها از روش رگرسیون چند متغیره تحلیل مسیر استفاده شده است. نتایج نشان داد که رویکرد مخاطب محور در محیط پیرامون حرم حضرت معصومه (س) الگوی مناسبی جهت سنجش کیفیت محیط است. تحلیل های آماری نیز نشان م یدهد که بین متغیر وابسته(کیفیت محیط) با متغیرهای مستقل (معیارها و جزء معیارها) با اطمینان 99 درصد، رابطه معنی داری وجود دارد. مولفه های امنیت، دسترسی، معابر و کارکردهای اقتصادی بیشترین اثر و روشنایی و کارکردهای تفریحی ک مترین اثر را بر کیفیت محیط از نظر کاربران محیط(مخاطبین) داشته اند. نکته نهایی این که میزان کیفیت محیط در محدوده مورد مطالعه، در آستانه پایین (1< 1.54 <3 ) با میانه نظری 2 برآورد شد.
Rapid growth of the cities and their physical development causes a variety of crises such as environmental problems and the drop in the quality of the environment in the urban life. To this end، the necessity of paying attention to the concept of quality، its promotion in the residential environments and attending the problems is more so felt. In recent years، extensive researches in this domain have been carried out. The relationship between the urban planning policies and the environmental quality has been a source of great controversy for a very long time. At one extreme، there exists the view that greater urban development and activity، inevitably، leads to environmental degradation and، ultimately، to possible ecological collapse and reduced environmental quality in the urban residential areas. As Johnson et al (1997) argue، environmental quality is a set of properties and characteristics of the environment، either generalized or local، as that impinge on human beings and other organisms. In urban planning، filed environmental quality is a general term which can refer to various characteristics of the mankind and the natural phenomena. It is a measure of the condition of an environment relative to the requirements of one or more species and or any human need or purpose. Several recent studies have identified inverted-U relationships between residential satisfaction and the environmental quality. In Iran، due to the increase in city living and high speed of changes in the urban contexts، the quality of environment in urban areas has considerably declined. The urbanization trend in Iran during the last decades has been accelerated by high rate of rural-urban migration along with rapid socio-economic and political changes which has lead to unbalanced urban expansion. During the last 50 years، population of Iran has experienced a three-fold increase (from 19 to 75 million) while the population of the cities has undergone a six-fold growth (from 6 million to 43 million). The number of the cities with over one million in population has risen from 2 to 10 from 1966 to 2006. One of the important issues، when looking at this trend، is increasing urban environmental quality. The purpose of the present study is to evaluate quality of the environment، rank the methods using the Exposure-based Approach for promoting the environmental value in Qom city. The quality of the environment was evaluated by making an experimental model of the quality assessment (value tree) using the top-down method and yardstick investigation in 4 levels of the tree value. Data analysis has been also conducted using HMR. The results of Exploratory Factor Analysis show that Exposure-based Approach of quality assessment was the most suitable model in evaluating quality. Data analysis، (multi vibrant regression، road analysis، Pierson experiment and…)، show with 99 percent certainty that there is a meaningful relationship between the dependent and the independent variables. The analysis results express environmental quality، in view of the users of the Hazrat-e Masoumeh’s Shrine، was lower than the mid-level (1<2. 73<5 with visionary mid 3).
Machine summary:
جدول ٣: وضعیت کیفیت محیط پیرامون حرم حضرت معصومه از دید کاربران با در نظر گرفتن متغیرهای مستقل (رجوع شود به تصویر صفحه) با توجه به جدول زیر ارزش «ویژگی های ادراک محیطی » محدوده با استفاده از تحلیل رگرسیونی برای کاربران بالاترین میزان اهمیت (٠/٢٥٨) را داشته است .
Appropriate solutions for residential quality improvement of high-rise complexes: case study: ekbatan town, Thesis master of art in urban and regional planning, faculty of art and architecture, tarbiyat modares university,Tehran.
Evaluating environmental quality in renovated deteriorated urban area ( Case Study: navab project), Thesis master of art in urban and regional planning, faculty of art and architecture, tarbiyat modares university,Tehran.
The Role of urban design in creating safe places with respect to improving the social behavioral pattern: Case study: shiraz city(saadieh area),Thesis master of art in urban and regional planning, faculty of art and architecture, tarbiyat modares university,Tehran.
Environmental quality assessment in post disaster reconstruction: case study: bam city, Thesis master of art in urban and regional planning, faculty of art and architecture, tarbiyat modares university, Tehran.
feasibility study of pedestrian around hazrate-e masoumeh shrine with the emphasis on social security improvement, Thesis master of art in urban and regional planning, faculty of art and architecture, tarbiyat modares university, Tehran.
Thesis master of art in urban and regional planning, faculty of art and architecture, tarbiyat modares university,Tehran.
(
, 
, 
)
