Abstract:
هدف پژوهش حاضر، تعیین اثر نوع، صحت و زمان ارائة پیشنشانه بر زمان واکنش انتخابی کل بدن برمبنای نظریة بازداری بازگشت بود. تعداد 16 نفر از دانشجویان دختر رشتة تربیتبدنی به روش نمونهگیری دردسترس انتخاب شدند. در این مطالعه، از دستگاه زمان واکنش هشتجهته با قابلیت ارائة پیشنشانه استفاده شد و از پیشنشانة دیداری و شنیداری معتبر و نامعتبر با پیشدورههای 1000 و 500 ، 100 و 200 میلیثانیه بین پیشنشانه و محرک با ترتیب تصادفی استفاده شد. تکلیف موردبررسی زمان واکنش انتخابی کل بدن در چهار جهت بود. شرکتکنندگان یک دستة پنجکوششی آشنایی و 18 دستة پنجکوششی آزمون را با ترتیب تصادفی انجام دادند. برای آزمون فرضیهها از آمار استنباطی تحلیل واریانس با اندازهگیری تکراری استفاده شد (P < 0.05). مطابق نتایج، زمان واکنش در شرایط پیشنشانة معتبر بهتر از شرایط نامعتبر و بدون پیشنشانه بود. زمان واکنش بین ناهمزمانی محرک و پاسخ (SOA) 100 و 200 میلیثانیه، در شرایط پیشنشانة دیداری معتبر، دیداری نامعتبر، شنیداری معتبر و شنیداری نامعتبر تفاوت معناداری مشاهده نشد؛ اما بین سایر سطوح SOA تفاوت معنادار بود. افزونبراین، زمان واکنش در شرایط پیشنشانة دیداری بهتر از شرایط شنیداری بود، زمان واکنش در شرایط دیداری نامعتبر بهتر از شنیداری نامعتبر بود و در شرایط دیداری معتبر بهتر از شرایط شنیداری معتبر بود. مطابق نتایج بهدستآمده در شرایط دیداری و شنیداری معتبر این پژوهش تأییدکنندة نظریة بازداری بازگشت است؛ اما در شرایط نامعتبر در SOAهای مختلف هیچ اثر تسهیلی مشاهده نمیشود و فقط اثر بازداری در زمان واکنش مشاهده میشود.
Machine summary:
مطابق نتایج بهدستآمده در شرایط دیداری و شنیداری معتبر این پژوهش تأییدکنندة نظریة بازداری بازگشت است؛ اما در شرایط نامعتبر در SOAهای مختلف هیچ اثر تسهیلی مشاهده نمیشود و فقط اثر بازداری در زمان واکنش مشاهده میشود.
پژوهشهای متعددی به این نتیجه رسیدهاند که ارائة پیشنشانه قبل از ارائة محرک اصلی میتواند تأثیر مثبتی بر زمان واکنش داشته باشد و آن را کوتاهتر کند؛ اما طبق نظریة بازداری بازگشت (IOR) 3 ، این اثر بستگی به مدت زمان 4 SOA (غیرهمزمانی شروع نشانه و محرک) و همچنین، اعتبار و صحت پیشنشانه و محرک دارد که در ادبیات پژوهشی، «پساثر» یا «بازداری بازگشت» نامیده میشود (3).
اگر محرک بازدارنده در یک وضعیت، مانند نشانة جهتدهیشده و با SOA کوتاه (کمتر از 200 هزارم ثانیه) اتفاق بیفتد، دراینصورت RT به نسبت وضعیت محرکی که متفاوت از نشانة جهتدهی شده است، تسهیل مییابد؛ اما زمانیکه علامت بازدارنده، 300 هزارم ثانیه یا بیشتر پس از نشانة جهتدهیشده بهوقوع پیوندد، در این مورد بهنظر میرسد که کاملکردن پاسخ جهتدهیشده به پیشنشانه، اثر مضاعفی خواهد داشت که پاسخ به Reaction Time Precue Inhibition of Return Theory Stimulus Onset Asynchrony Posne & kohen وضعیت جهتدهیشده را در مقایسه با زمان واکنش در پاسخ به نشانة جهتدهینشده، دچار تأخیر میکند (به نقل از 4).
جدول2- نتایج مقایسة چندگانة بونفرونی برای اثر اصلی اعتبار پیشنشانه به تصویر صفحه مراجعه شود همچنین، برای بررسی تفاوت بین زمان واکنش در شرایط پیشنشانة دیداری معتبر، دیداری نامعتبر، شنیداری معتبر و شنیداری نامعتبر با SOAهای مختلف، از تحلیل واریانس یکطرفه با تکرار سنجش استفاده شد.