Abstract:
یکی از مباحث حائز اهمیت قرآن کریم خبرهای غیبی و به طور خاص پیش گوییهای آن است . اشتمال قرآن بر این گونه اخبار غیبی و پیش گویی ها از سوی عالمان از جمله وجوه اعجاز این کتاب آسمانی قلمداد شده است . آیه ٥٤ سوره مبارکه مائده از جمله آیاتی است که نوعی پیش گویی در آن اظهار شده است . خداوند متعال در این آیه فرموده اند: گروهی را به جای مرتدان میآورد که آنها را دوست دارد و آنان (نیز) او را دوست دارند. تعیین مصداق گروه جدید جایگزین مرتدان که خداوند از آنها به عنوان محبوبان خود یاد کرده مساله ای اختلافی میان مفسران شیعه و اهل تسنن از گذشته تا به امروز بوده است . بنا بر نظر مفسران شیعه ، امام علی (ع ) مصداق این آیه است ، اما در مقابل ، مفسران اهل تسنن بر این نظرند که منظور خلیفه نخست یعنی ابوبکر است که با از دین بیرون شدگان (اصحاب رده ) جنگید. حال مساله اساسی در این باره ، مطالعه و بررسی آرای مفسران قدیم و جدید اسلامی و تحلیل انتقادی و داوری در باره آنهاست . حاصل این مطالعه انتقادی آنکه اوصافی که در آیه برای
افراد مومن مورد بحث آمده یعنی تواضع و نرمی در باره اهل ایمان و شدت و سخت گیری بر کفار و جهاد در راه خدا با نداشتن پروا از ملامت سرزنش کنندگان موضوعاتی است که هیچ یک از عالمان و مفسران و مورخان اسلامی ـ خواه از اهل سنت خواه شیعی ـ نمیتواند آنها را در مورد علی (ع ) انکار کند پس مصداق واقعی این آیه ، امام علی (ع ) میباشد و در آینده میتواند مصداق امام زمان (عج ) باشد که در آینده ظهور میکند و جهان را پر از عدل و داد میکند.
Machine summary:
بنا بر نظر مفسران شیعه، امام علی (ع) مصداق این آیه است، اما در مقابل، مفسران اهل تسنن بر این نظرند که منظور خلیفه نخست یعنی ابوبکر است که با از دین بیرون شدگان (اصحاب رده) جنگید.
حاصل این مطالعه انتقادی آنکه اوصافی که در آیه برای افراد مؤمن مورد بحث آمده یعنی تواضع و نرمی در باره اهل ایمان و شدت و سخت گیری بر کفار و جهاد در راه خدا با نداشتن پروا از ملامت سرزنش کنندگان موضوعاتی است که هیچ یک از عالمان و مفسران و مورخان اسلامی ـ خواه از اهل سنت خواه شیعی ـ نمیتواند آنها را در مورد علی (ع) انکار کند پس مصداق واقعی این آیه، امام علی (ع) میباشد و در آینده میتواند مصداق امام زمان (عج) باشد که در آینده ظهور میکند و جهان را پر از عدل و داد میکند.
(رازی، 1408ق، ج6، ص7) - بروجردی در تفسیر جامع آیه را در باره امیر المؤمنین و اصحاب باوفایش که در جنگ بصره در رکاب آنحضرت جهاد می کردند، میداند و میگوید: این آیه خطاب به اصحاب پیغمبر است آنهایی که غصب نمودند حقوق آل محمد را و از دین اسلام خارج شدند.
نزلت فی القائم ع و أصحابه (قمی، 1363ش، ج1، ص170) بروجردی در تفسیر جامع: در باره امیر المؤمنین و اصحاب باوفایش که در جنگ بصره در رکاب آن حضرت جهاد میکردند نازل شده و این آیه خطاب به اصحاب پیغمبر است آنهائی که غصب نمودند حقوق آل محمد را و از دین اسلام خارج شدند بزودی اصحاب حضرت حجة علیه السلام بیایند و با آنها جهاد کنند و از هیچ چیز ترس و واهمه ندارند.