Abstract:
پژوهش حاضر با هدف بررسی وضعیت برنامه درسی اجرا شده در درس ریاضیات پایه چهارم ابتدایی صورت گرفته است. این تحقیق از نوع توصیفی پیمایشی و جامعه آماری آن، کلاسهای پایه چهارم ناحیه 7 شهرستان مشهد در سال تحصیلی 90-89 است. ۷۲ کلاس درسی شامل ۳۶ کلاس پسرانه و ۳۶ کلاس دخترانه بهصورت تصادفی انتخاب گردید. در ادامه این پاراگراف به ابزار اشاره شده است. در این کلاسها دو نوع رفتار معلمان مورد ارزیابی قرار گرفت. در مرحله اول، رفتار تدریس معلمان با استفاده از روش مشاهده سیستم تعاملی فلندرز مورد توصیف و تجزیهوتحلیل قرار گرفت. در مرحله بعد اطلاعات مربوط به رفتار ارزشیابی معلمان از طریق چکلیست محقق ساخته، جمعآوری و توصیف و سپس با استفاده از آزمونهای تحلیل واریانس یکطرفه و دانکن مورد تجزیهوتحلیل واقع گردید. نتایج نشان میدهد، معلمان مورد پژوهش بیشتر روشهای مستقیم و غیرفعال را به کار میگیرند و در این مورد هیچ تفاوت معناداری میان معلمان مرد و زن با تحصیلات و سوابق تدریس مختلف وجود ندارد. تجزیهوتحلیل ارزشیابیهای پایانی نیز از غیرفعال بودن آنها حکایت دارد. در تمامی برگههای ارزشیابی پایانی سؤالی در سطوح فعال شناختی طرح نگردیده، از میان سطوح غیرفعال نیز، سطح درک و فهم بیشترین تعداد سؤالات و بیشترین میزان نمره را به خود اختصاص داده است. نتایج در همه موارد به استثناء معلمان با سابقه بالای ۳۰-۲۵ سال، هیچ تفاوت معناداری را نشان نمیدهد.<br />
Machine summary:
بهعنوان نمونه، مطالعات تیمز (Trends in International Mathematics and Science Study) که از جمله مطالعات انجمن بینالمللی ارزشیابی پیشرفت تحصیلی (International Association for the Evaluation of Educational Achievement) است و با توجه به برنامههای درسی و رویکردهای آموزشی متفاوت کشورهای شرکتکننده اطلاعات تطبیقی را درباره پیشرفت ریاضیات و علوم در پایه چهارم و هشتم آن کشورها فراهم کرده است (Mulis, 2008)، شاهدی بر این ادعاست.
بهمنظور تحقق این هدف، سؤالات پژوهشی زیر مطرح میشود: 1- تا چه میزان معلمان پایه چهارم ابتدایی از روشهای تدریس فعال در درس ریاضی استفاده میکنند؟ 1-1- میزان استفادة معلمان پایه چهارم ابتدایی از روشهای مستقیم و غیرمستقیم در درس ریاضی چگونه است؟ 1-2- نسبت سؤال به توضیح معلمان پایه چهارم ابتدایی در درس ریاضی چگونه است؟ 1-3- واکنش معلمان پایه چهارم ابتدایی در درس ریاضی به عقاید و احساسات فراگیران چگونه است؟ 1-4- فراگیران پایه چهارم ابتدایی در درس ریاضی به چه میزان از گفتار محدود و گفتار آزادانه استفاده میکنند؟ 2- تا چه میزان معلمان پایه چهارم ابتدایی از شیوههای ارزشیابی فعال استفاده میکنند؟ سوابق و پیشینه پژوهش احمدی (Ahmadi, 2001)، در بررسی میزان هماهنگی و همخوانی میان سه برنامه درسی قصد شده، اجرا شده و کسب شده علوم دوره ابتدایی دریافت که با وجود آنکه برنامه درسی علوم طراحی مناسبی دارد اما در مرحله اجرا با مشکلات بسیاری مانند ناکافی بودن آموزش معلمان، عدم دسترسی به امکانات و تجهیزات مورد نیاز برای آموزش و ...