Abstract:
در پیاده راه¬ها همواره باید زندگی اجتماعی در جریان باشد و سرزندگی از ویـژگی¬های اساسی و اصلی آن است. دو کیفیت مهم که منجر به سـرزندگی پیاده راه¬ها می¬شود تنوع و نفوذپذیری این فضاهاست. یکی از سیاست¬های رسیدن به تنوع در طول مسیر با توجه به اینکه مسیر پیاده مختص حرکت عابر پیاده طراحی می¬شود، نماد و نشانه¬های شهری است که یا برگرفته از کالبد موجود یا براساس شرایط موجود و ارزش¬های بافت طراحی می¬شود، که به خوانایی مسیر می¬افزاید و آن را به نماد تبدیل می¬کند. پژوهش حاضر، پژوهش توصیفی-تحلیل می¬باشد که برای جمع آوری اطلاعات از منابع کتابخانه¬ای شامل کتاب¬ها، مقالات علمی و ... استفاده شده است. همچنین در مرحله بعدی به برداشت میدانی از پیاده¬راه خیام در ارومیه پرداخته شده است. برای روایی و پایایی پرسشنامه از آزمون آلفای کرونباخ استفاده شده و برای آزمون فرضیه¬ها از آزمون همبستگی اسپیرمن و میانگین یک جامعه در نرم افزار SPSS استفاده شده است. نتایج پژوهش نشان دهنده این است که شاخص اختصاص دادن فضای خیابان به پیاده بیشترین میانگین را در بین دیگر شاخص¬ها کسب نموده است، همچنین میزان سرزندگی پیاده راه خیام ارومیه با میانگین 3.55 دارای سرزندگی متوسط و رو به بالا می باشد و میزان کیفیت محیط بعد از طراحی مجدد با میانگین 3.95 نشان دهنده کیفیت متوسط و رو به بالای طراحی جدید است. در نهایت بین 3 عامل اختصاص دادن فضای خیابان به پیاده راه، وجود کاربری¬های مختلف و وجود کاربری¬های تجاری رابطه مستقیم وجود دارد بطوریکه در کنار یکدیگر می¬توانند باعث افزایش سرزندگی پیاده راه خیام در ارومیه شود.
Machine summary:
بررسی میزان سرزندگی پیاده راه شهری بعد از طراحی مجدد (نمونه موردی پیاده راه خیام در ارومیه) نیما بایرام زاده: دانشجوی کارشناسی ارشد برنامه ریزی شهری، باشگاه پژوهشگران جوان و نخبگان، واحد تبریز، دانشگاه آزاد اسلامی، تبریز، ایران nima.
نتایج پژوهش نشان دهنده این است که شاخص اختصاص دادن فضای خیابان به پیاده بیشترین میانگین را در بین دیگر شاخصها کسب نموده است، همچنین میزان سرزندگی پیاده راه خیام ارومیه با میانگین 3.
در نهایت بین 3 عامل اختصاص دادن فضای خیابان به پیاده راه، وجود کاربریهای مختلف و وجود کاربریهای تجاری رابطه مستقیم وجود دارد بطوریکه در کنار یکدیگر میتوانند باعث افزایش سرزندگی پیاده راه خیام در ارومیه شود.
در رابطه با بررسی سرزندگی پیاده راهها پژوهشهای متنوعی انجام شده است بطوریکه پور احمد و همکاران در مقاله تحلیل نقش پیاده راههای شهری در ارتقای سرزندگی فضاهای شهری اشاره کردهاند که صرفا ایجاد محیطی بدون حضور اتومبیل و مختص عابران پیاده موج سرزندگی و جذب جمعیت برای استفاده از فضا نمی شود، بدین ترتیب باید در کنار محدودیت دسترسی خودرو به محدوده به دیگر جنبه های مؤثر در سرزندگی محیط توجه شود تا بتوان محیطی سرزنده و مناسب برای حضور شهروندان ایجاد کرد(پوراحمد و همکاران، 1395، 193).
تنوع مردم و خصوصا حضور کودکان، سالمندان و مـردم با ناتـوانـیهای خاص نشانـگر کـیفیت، مـوفقیت و سـالم و بــی خـطر بودن یک فضای پیاده مدار است(Nosal, 2009, 7) همچنین در جهت شناسایی تحولات فکری در مورد پیاده راه ها به بررسی سه دهه در جدول شماره 1 پرداخته شده است: جدول 1- تحولات فکری جهان در خصوص پیاده راهها(رفعیان و همکاران، 1390، 43) (به تصویر صفحه مراجعه شود.