Abstract:
جهانی شدن امری اجتنابناپذیر است که همه جنبههای زندگی بشر اعم از اقتصادی، سیاسی، فرهنگی و اجتماعی را دربر گرفته است و از این رو برخی کشورها را با مشکلات جدی مواجه کرده است. جهانی شدن نقش مرزهای جغرافیایی را در تصمیمگیریهای کلان و فعالیتهای سیاسی، اقتصادی و فرهنگی انسانها کاهش داده و منافع تک تک افراد و کشورها، بیش از همیشه با منافع تمامی مردم و کشورهای جهان مشترک گردیده است. لذا این تاثیرات به ایفای نقش بازیگری ایران و نخبگان سیاسی جمهوری اسلامی ایران و سیستم کلان مدیریتی کشور بستگی دارد. در این راستا همواره متولیان سیاستگذاریهای کلان کشور در تکاپو بودهاند تا میان همگرایی با فرهنگ جهانی از یک سو، حفظ فرهنگ اصیل و غنی ایرانی- اسلامی از سویی، به نقطه تعادل برسند. با این اعتقاد که هویتها و فرهنگهای غنی و قدرتمند نظیر فرهنگ ایرانی که از استمرار و دوام گروههای مختلف قومی شکل گرفته و به طور مسالمتآمیز در طول تاریخ در داد و ستد با فرهنگهای گوناگون بوده است، به راحتی در مواجه با جهانی شدن چه به مثابه پروژه و پروسه نه تنها مستحیل نشده بلکه شکوفاتر میشوند. بنابراین با فرض تعامل و پیوستگی فرهنگ ایرانی با فرهنگ جهانی، شناخت ظرفیتها و قابلیتهای فرهنگی و تمدنی ایران اسلامی در عصر کنونی و در تعامل با آن نقش بسزایی خواهد داشت، درغیر این صورت به حذف فرصتها و تهدیدی جدی برای هویت و امنیت ملی بدل خواهد شد.
Machine summary:
با نگاهی محتاطانه و آگاهانه مبنا را بر طبیعی بودن ، تدریجی، تکاملی فرایند جهانی شدن قرار داده و آن را از به هم پیوندی سرنوشت مردم در سراسر دنیا در اثر توسعه ارتباطـات و فـن آوریهـای نوین و سبب مشارکت فعال مردم دانسته است ، ولی در عین حال بر ایـن بـاور اسـت کـه کشـورهای قدرتمند با توجه به پیشرفت ها و توسعه فن آوریهای ارتباطاتی و نیز روحیه کمال طلبی منفی، همـواره در تلاشند که به تحکیم و افزایش قدرت مادی خویش حتی در امور فرهنگی بپردازند.
ایـن پـژوهش بـه دنبـال پاسخگویی به این سوال است که جهانی شدن برای هویت فرهنگی ایران تهدیـدی اسـت و در ایـن فرایند رو به اضمحلال میرود؟ در این جا فرض را بر این بنا نهاده که فرهنگ نیرومند، غنی و قدرتمند ایرانی نه تنهـا مسـتحیل نشده بلکه شکوفاتر میگردد.
زیرا با رجوع به تاریخ در مییابیم که نظام جمهوری اسـلامی ایـران بـه عنوان داعیه دار مردم سالاری دینی، با برخورداری از تداوم سه هزار ساله هویت و فرهنـگ ایرانـی در قالب تاریخ و اسطوره های مشترک، دین اسلام و توسعه و گسترش مذهب تشیع و با تکیه بر صـلابت هزار ساله زبان و ادبیات فارسی توانایی لازم را در این مسیر پرفراز و نشـیب داراسـت و نـه تنهـا بـه سادگی قابل اضمحلال نیست ، بلکه قابلیت هم گرایی، تعامل و پیوستگی با فرهنگ جهـانی را نیـز در خود دارد.