Abstract:
در اصطلاح، برداشت اولیه نفت، برداشت ثانویه نفت و برداشت دوران سوم نفت (ازدیاد برداشت نفت) جهت
توصیف برداشت هیدروکربنها بر اساس روش تولید یا زمان تولید آنها به کار میرود. در برداشت اولیه نفت
تولید هیدروکربنها بر اساس مکانیزمهای محرک طبیعی موجود در مخزن بدون نیاز به کمک اضافی تزریق
سیالهایی مانند آب و گاز صورت میگیرد. در بیشتر موارد محرکهای طبیعی نسبتا ضعیف هستند و در نتیجه
برداشت کلی نفت کم خواهد بود. فقدان محرکهای طبیعی کافی در بیشتر مخازن منجر به معرفی محرکهای
مصنوعی برای کمک به انرژیهای طبیعی مخزن میشود که پرکاربردترین این روشها تزریق آب یا گاز است.
برداشت ثانویه نفت به برداشت اضافی به وسیله روشهای متداول تزریق آب و تزریق گاز غیرامتزاجی اطلاق
میگردد. معمولا فرایند انتخابی برداشت ثانویه به دنبال برداشت اولیه انجام میشود؛ ولی ممکن است که
همزمان هم صورت گیرد. قبل از انجام یک پروژه برداشت ثانویه باید بطور کامل اثبات شود که فرآیندهای
طبیعی برداشت کافی نیستند؛ در غیر این صورت ریسک هدررفت سرمایهگذاری پروژه برداشت ثانویه وجود دارد. برداشت دوران سوم نفت (ازدیاد برداشت نفت) به برداشت اضافی بعد از روشهای برداشت اولیه و ثانویه اطلاق میگردد. روشهای مختلف ازدیاد برداشت نفت اساسا برای برداشت نفت باقیمانده، نفتی که بعد از روشهای برداشت اولیه و ثانویه در مخزن باقی میماند، طراحی میشوند.
Machine summary:
برای مثال استفاده از سیالات هوشمند یا نانوسیالات که سبب تغییر در خاصیت ترشوندگی سنگ مخزن شده و نیروی کششی دراگ و اتصال دهنده ها را در جهت پیوستگی شن کاهش می دهند و یا استفاده از نانو مواد فعال سطحی 1 که سبب افزایش میزان برداشت از مخازن به نسبت کاملا کنترل شده می گردد.
در سال 2009 قجری و همکارانش با تکیه بر ایده ی استفاده نانو تکنولوژی در فرآیند ازدیاد برداشت نفت، نحوه تاثیر نانو ذرات سیلیس در سیلابزنی آبی را بر روی تغییرات ترشوندگی مخازن و میزان برداشت نفت مورد بررسی قرار دادند.
از فرآیند تزریق آب به مخازن نفتی هم برای تثبیت فشار مخزن و هم برای ازدیاد برداشت نفت استفاده میشود.
ازدیاد برداشت با استفاده از تزریق مواد شیمیائی در این روش که به(CEOR=Chemically Enhanced Oil Recovery) نیز شهرت دارد، با استفاده از تزریق مواد و ترکیبات شیمیائی سعی می شود تا میزان برداشت از مخازن افزایش یابد.
ازدیاد برداشت با استفاده از نانو سیالات امروزه نسل جدیدی از سیالات مورد توجه محققین در صنایع نفت و گاز قرار گرفته اند که نانو سیالات و یا سیالات هوشمند نام دارند و از افزودن نانو ذرات با غلظت های حجمی کم به سیالات به منظور افزایش و بهبود خواص آن ها بدست می آید.
زمانی که چاه مورد بهره برداری قرار می گیرد در اثر صدماتی که به سازند وارد میشود ممکن است سنگ مخزن حالت نفت دوست پیدا کند که در این حالت با استفاده از نانو ذرات می توان به خوبی ترشوندگی سنگ مخزن را اصلاح نمود.