Abstract:
از آنجایی که اکثر روش های متداول استخراج نفت خام، تنها قادرند حدود ۰۲ درصد از کل ذخیره نفتی چاه را
استحصال کنند، بنابراین استخراج بیش از ۰۲ درصد محتوای مخازن نفت خام که در کنار چاه اصلی و در درون
سنگ های متخلخل اطراف آن قرار دارد بسیار مهم و اقتصادی است. روش های متنوعی به منظور افزایش بازیافتنفت استفاده شده است مانند فرآیندهای استخراج حلالی یا تزریق امتزاجی، تزریق نیتروژن و گاز دودکش، تزریق امتزاجی گازهای هیدروکربوری و سیلابزنی با گاز دی اکسید کربن؛ فرآیندهای کاهش کشش سطحی و فرآیندهای تغییر گرانروی به منظور کاهش گرانروی نفت و افزایش گرانروی سیال جابه جا کننده - تزریق بخار یا گاز برای ارتقای بازدهی مکانیزم، ریزش ثقلی، بیوسورفکتانت ها و احتراق زیرزمینی. اما نکته مهم در مورد این روش ها قیمت بالا، پایین بودن درصد بازیابی، ویسکوزیته پایین پلیمرهای مورد استفاده و ضایعات بالا می باشد. متوسط ضریب بازیافت جهانی از مخازن هیدروکربنی در حدود 0۲ درصد است، بنابراین توسعه روش های جدید به منظور افزایش بازیافت نفت به منظور افزایش تولید نفت و برقرای تعادل بین عرضه و تقاضا بسیار مورد توجه قرار گرفته است. در این مقاله به روش های رایج مورد استفاده در ازدیاد برداشت نفت اشاره می شود.
Machine summary:
از نکات قابل توجه در مدیریت مخازن استفادة صحیح از منابع نفتی کشور و اتخاذ روش هایی برای حفظ و صیانت مخزن، بالابردن راندمان تولید و نگه داشتن آن در حد مطلوب در طول زمان می باشد(Deffeyes,2008) (Reynolds, 2002)( Mohanty,2003).
در چند سال اخیر، شناسایی و استفاده از روش های جدید افزایش بازیافت نفت با کارآیی بالا بسیار مورد توجه قرار گرفته است.
(Farouq-Ali,2003) (Taber,1997)( Lake,1989) (Romero-Zerón, 2004) روشهاي بهكار رفته جهت افزايش بازده عبارتند از تزريق گاز(Steam Flooding)،تزريق آب (Water Flooding)، تزريق متناوب آب و گاز(Steam Stimulation)،روش حرارتي(Thermal methods)، تزريق فوم و ژلهاي پليمري(Surfactant /Polymer Flooding)،استفاده از مواد شيميايي كاهشدهندة نيروي كشش سطح و استفاده از روش ميكروبي (Hirsch,2005)( Farouq-Ali,2003) .
(به تصوير صفحه مراجعه شود) شکل3- طرح شماتیک تزریق متناوب آب و گاز به مخازن نفت در ازدیاد برداشت نفت اما اين روش نيز مانند روش هاي ديگر داراي مشكلات عملياتي است كه بايد به آن توجه شود، اين مشكلات شامل كاهش حجم سيال تزريقي و به تبع آن افت فشار مخزن، خوردگي تجهيزات به سبب جريان گاز، پوسته پوسته و پولكي شدن ساختار، به وجود آمدن رسوبات آسفالتين و هيدراته و دماهاي متفاوت فازهاي تزريقي مي باشد.
1-8 روش تزريق مواد شيميايي و يا فوم اين روش به منظور كاهش نيروي كشش سطحي بين سنگ و سيال، با تنظيم نسبت تراوايي به گرانروي نفت مخزن, مورد استفاده قرار ميگيرد.
تاكنون تلاش هاي زيادي براي بهبود راندمان ازدياد برداشت نفت به روش تزريق آب انجام گرفته است که شامل افزدون برخي مواد شيميايي شامل پليمرها در آب و افزایش ويسكوزيته آن می شود (Southwell,1994) (Stavland,1995) (Nijenhuis, 2001) (Bohidar, 2001).