Abstract:
موقعیت استراتژیک و وجود ذخایر نفتی عظیم در آیران, تاریخ معاصر کشور را صحنه
رقابت قدرتهای غربی برای سیطره بر این منابع و میدان درگیری نیروهای انقلابی با
استعمارگران کرده است. ملت ما از دوره قاجاریه تا به امروز, پیوسته در معرض تهاجم
فرهنگی, سیاسی, اقتصادی و اجتماعی غرب و غربپرستان داخلی بوده و چه لطماتی که
از این ناحیه بر کشور ما وارد نشد. از میان دولتهای استعمار گر و متجاوزء انگلستان بر
اساس سابقه تاریخی حضور در ایران؛ و نفوذی که در دیوانسالاری دربار قاجاری و پهلوی
داشته, همواره بحرانهایی را در کشور به راه انداخته تا از این طریق با ایجاد اختلاف در ملت
و مشغول کردن مردم در درگیریهای داخلی, فرقهسازیهای دروغین و به راه انداختن
نزاعهای قومی و مذهبیء جای پای خود را محکم کند. بعد از شهریور 1320 ه ش که سایه شوم رضاخان از سر ایران برداشته شد و دوران استبداد سیاه به پایان رسید، اگر چه هرج و مرج سیاسی با ورود نیروهای متفق کشور را فرا گرفت و در پشت تمامی این هرج و مرج ها استعمار انگلیس و روس که در آن دوران با نام شوروی و با شعار حمایت از خلق، وارد صحنه
شده و همان سیاست قدیمی تزارها را دنبال میکردند، قرار داشتند؛ ولی به دلیل سقوط استبداد سیاه و آزادی نسبی ای که نصیب مردم شد، ملت ایران به فکر استقلال و رهایی از سیطره استعمار افتاد و این تمایل در ملی کردن صنعت نفت نشان داده شد. دولت استعمارگر انگلستان که نم یتوانست از منافع منابع عظیم نفتی ایران دل بکند با همان روش های قدیمی دست به ترفندهای زیادی که کیی از این ترفندها، سیاست فرق هسازی در کشور بود، زد. فرق ه سیاسی - مذهبی طلوعیان که در این ایام، در پوشش معنوی تگرایی در بخشی از منطقه حساس نفتی ایران سر برآورد، از جمله این فرق ههاست. در این پژوهش با استفاده از روش یکفی و مطالعه اسنادی و همچنین مصاحبه با برخی افراد به بررسی نقش انگلستان در پیدایش فرقه طلوعیان پرداخته شده است.
Machine summary:
کارشناس ارشد جامعه شناسي شوم رضاخان از سر ايران برداشته شد و دوران استبداد سياه به پايان رسيد، اگر چه هرج و مرج سياسي با ورود نيروهاي متفق کشور را فرا گرفت و در پشت تمامي اين هرج و مرج ها استعمار انگليس و روس که در آن دوران با نام شوروي و با شعار حمايت از خلق ، وارد صحنه شده و همان سياست قديمي تزارها را دنبال مي کردند، قرار داشتند؛ ولي به دليل سقوط استبداد سياه و آزادي نسبي اي که نصيب مردم شد، ملت ايران به فکر استقلال و رهايي از سيطره استعمار افتاد و اين تمايل در ملي کردن صنعت نفت نشان داده شد.
کليدواژه ها: فرقه سازي ، انگلستان ، قوم بختياري، طلوعيان مقدمه در حدود سال هاي ١٣٣٠-١٣٢٩ه ش که ايران درگير مسئله ملي کردن صنعت نفت بود در مناطق لرنشين جنوب غرب کشور از کهگيلويه و بويراحمد تا چهارمحال و بختياري و ناحيه شرق استان خوزستان شامل مالمير (ايذه ) و مسجدسليمان فرقه اي پيدا شد که مردم اين مناطق از آن به نام «فرقه طلوعيان » ياد مي کنند.
پايه گذار اين فرقه يکي از مأموران شرکت نفت انگليس به نام مستر جيکاک مشهور به سيد جيکاک بود که در ميان بختياري ها و در ناحيه مسجدسليمان زندگي مي کرد و از اعتقادات ، آداب و رسوم و باورهاي مردم منطقه شناخت داشت .