Abstract:
پژوهش پیشرو با هدف ارزیابی نقش فرهنگ سازمانی شرکتها در ارتکاب جرائم حوزه زیستمحیطی انجام شده است. جامعه آماری این پژوهش را کلیه کارگران شش کارخانه دارای بیشترین نرخ جرائم زیستمحیطی در مشهد تشکیل میدهند که از این میان، با استفاده از روش نمونهگیری تصادفی طبقهای متناسب 252 نفر به عنوان حجم نمونه نهایی انتخاب شدند. ابزار جمعآوری اطلاعات، پرسشنامه محقق ساخته بود که روایی محتوایی و صوری آن با استفاده از نظرات سه متخصص تایید و پایایی آن با ضریب آلفای کرونباخ 83/0 محاسبه شد. بر اساس یافتهها، اثرگذاری اهداف سازمان بر فعالیتهای کارگران بیشتر از سطح متوسط است و بین نمرات نقش فرهنگ سازمانی بر فعالیتهای کارگران بر حسب جنس، تحصیلات، سابقه کار، سن، وضعیت تاهل، تحت پوشش بیمه بودن و سابقه کیفری تفاوت معناداری وجود ندارد. نتایج حاصل از آزمون فریدمن در مورد تاثیر ابعاد سهگانه نقش فرهنگ سازمانی بر ارتکاب جرائم زیستمحیطی نشان داد که انتقال فرهنگ سازمانی بالاترین رتبه و یادگیری سازمانی پایینترین رتبه را به خود اختصاص داده است.
Machine summary:
نقش فرهنگ سازمانی شرکت ها در ارتکاب جرائم زیست محیطی؛ نمونه پژوهی کارخانه های مشهد باقر شاملو* حمیدرضا دانش ناری چکیده پژوهش پیش رو با هدف ارزیابی نقش فرهنـگ سـازمانی شـرکت هـا در ارتکـاب جرائم حوزه زیست محیطی انجام شده است .
علاوه بر آن ، به نظر میرسد که ارتکاب جرم توسط شرکت و سـازمان بـه نسـبت دو حالت دیگر جرائم شرکتی، خطرناکتر و دارای پیامدهای بیش تر باشد؛ زیـرا توسـعه روزافزون و گسترش فراگیر سازمان ها، چنان ابعاد و جنبه های گوناگون زندگی انسان را تحت الشعاع قرار داده است که برخی اندیشمندان ، جامعه معاصر را جامعـه سـازمان هـا نامیده و سرنوشت انسان معاصر را گره خورده به سرنوشـت و تحـولات سـازمان هـای نوین فرض کرده اند (مشبکی، ١٣٩٦: ٥).
بـه عبــارت بهتــر، از آنجـا کــه در جــرائم زیست محیطی شرکت ها این سازمان است که از طریق ادامه چرخـه تولیـد و رقابـت از ارتکاب جرم منتفع میشود،١ درک فرهنگ سازمانی به عنوان یکـی از نظریـه هـای مهـم رفتار سازمانی در این بستر مهم تلقی میشود.
لذا، چنانچه ، فرهنگ سازمانی یک شـرکت جـرم زا باشـد، بایـد ایـن نکته تبیین شود که سازمان تلاشی برای آموزش قواعد و هنجارهای سازمان به کـارگران میکند یا خیر؟ و هم زمان در قبال پذیرش فرهنگ سازمانی یا مقابله با آن ، به نظام جـزا و پاداش متوسل میشود؟ پس از بیان مبانی نظری، در قالب یک پژوهش میدانی، نقـش فرهنگ سازمانی را بر ارتکاب جرائم زیست محیطی در کارخانه های مشهد بـا تأکیـد بـر سه نظریه مطرح شده در قسمت مبانی نظری بررسی خواهیم کرد.